Bir ceza hukuku kurumu olan denetimli serbestlik ceza alan kişinin cezasını yasa çerçevesinde sosyal hayatın içinde çekmesine olanak tanır. Hükümlü işlediği suça istinaden cezasının infazı için cezaevine alındıktan sonra denetimli serbestlik yolu ile tahliye edilir.
Denetimli serbestlik kapsamında da hükümlü sosyal yaşamı içerisinde takip edilir. Bu yasanın çıkarılma gerekçesi kişinin ailesi ve sosyal yaşamla olan bağının koparılmamasıdır. Hükümlüye tanınan bu hak, cezası infaz edilirken koşullu salıverilmesine bir süre kaldığında uygulanabilir.
Hükümlü sosyal yaşamın içinde denetim altında tutulurken bu şekilde cezasının infazı sağlanır. Bu süreçte hükümlü yükümlülükleri de yerine getirmekle sorumlu olur. Kural olarak denetimli serbestlik süresi 1 yıl olarak belirlenmiştir. Bazı suçlar için geçerli olan süre 3 yıldır.
30.03.2020 tarihine kadar işlenmiş olan bazı suçlar için geçerli olan 3 yıllık süre koşulların sağlanması durumunda uygulanabilmektedir. Denetimli serbestlik kurumuna ilişkin merak konusu hususları incelemeden önce belirtmek gerekir ki denetimli serbestlikten doğan bilumum hukuki iş ve işlemde ceza avukatı yardımı alman son derece yararlı olacaktır.
Denetimli Serbestlik Nedir?
Denetimli serbestlik, bir ceza hukuku kurumudur. Yasanın öngöreceği deneme süresindeyken cezanın infazı sosyal yaşamın içinde gerçekleşebilir. Bunun için koşullar sağlanmış olmalıdır. Hükümlü kişi öncelikle denetimli serbestlikten yararlanacağı zaman cezaevine girmek zorundadır.
Cezaevine alındıktan sonra hükümlü için belirli bir süre geçmesinin ardından tahliye edilmesi gerekir. Tahliye edilen hükümlü denetimli serbestlik uygulanmak sureti ile sosyal yaşamın içindeyken gözetim altında tutulur.
Bu yasanın uygulanma amacı hükümlünün sosyal yaşamın içinde toplumla bağ kurarak yaşamını sürdürmesi, ailesi ile olan bağlarının devam etmesi ve dış dünya ile uyum sağlamasıdır. Hükümlünün cezası cezaevinde infaz edilirken koşullu salıverilmesine belirli bir süre kalmış olması gerekir.
Koşullu salıverilmesi için belirli bir süre kalan hükümlünün sosyal yaşam içinde denetime tabi olarak cezası infaz edilir. Bu yasadan yararlanabilmenin birtakım koşulları bulunur. Şartların sağlanmaması durumunda yasanın uygulanabilmesi mümkün değildir.
Denetimli serbestlik şartları söz konusu olduğunda öncelikle kesinleşmiş ceza miktarının ardından cezaevine girme gerçekleşmiş olmalıdır. Her hükümlünün açık ya da kapalı cezaevine girmek sureti ile iyi halli olup olmadığının tespit edilmesi gerekir.
Hükümlünün kapalı cezaevine girdikten sonra açık cezaevine geçişi söz konusu olduğunda cezaevindeki İdare ve Gözlem Kurulunun yapacağı inceleme ile iyi halli olduğuna dair bir rapor hazırlanması gerekir. İyi hal koşullarını sağlamayan hükümlü hakkında denetimli serbestliğin uygulanması mümkün olmaz.
Açık cezaevinden denetimli serbestliğe geçiş için bu iyi hal raporlarının önemi bulunmaktadır. Denetimli serbestlik koşullu salıverilmesine 1 yıl kalan hükümlüler için uygulanabilmektedir. Bazı durumlarda bu süre değişebilir.
Hükümlünün 0-6 yaş grubunda çocuğu varsa ve koşullu salıverilmesi için kalan süre 2 yıl ise kadın hükümlüler için denetimli serbestlik süresi 2 yıldır.
Denetimli serbestlik 3 yıl oldu hükümlünün ağır bir hastalık, engellilik ya da kocama durumu hasıl olduğunda koşullu salıverilmesine 3 yıl ve daha az süre kalmış ise geçerli olur. Koşulları sağlayan bu tür durumdaki hükümlüler için denetimli serbestlik süresi 3 yıldır.
Hükümlünün durumunu Adli Tıp Kurumu veya Adalet Bakanlığınca belirlenmiş tam teşekküllü bir hastaneden alınmış bir raporla belgelemesi gerekir.
Denetimli serbestlik kararı verilirken İdare ve Gözlem Kurulunun vereceği rapor dikkate alınır. Hükmün infazına yönelik işlemleri gerçekleştiren Cumhuriyet Başsavcılığının bulunduğu yerdeki infaz hakimliği kararı veren mercidir.
Bu yasadan cezaevindeki her hükümlü yararlanamamaktadır. Denetimli serbestlik yasası koşulları cezanın niteliğine bağlı olarak uygulanabilir. Cezanın miktarı ve hükümlünün kişilik özellikleri de yasa uygulanacağı zaman önemlidir.
Denetimli serbestlik yasası uygulanabilme koşulları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Hükümlünün koşullu salıverilmesi için kalan süre 1 yıl ve daha az olmak zorundadır. Denetimli serbestlikten yararlanacak olan hükümlü açık cezaevine geçme hakkını elde etmiş olmalıdır. Hükümlüde aranacak bir diğer özellik ise iyi hal durumudur.
Hükümlü denetimli serbestlikten yararlandığında denetimli serbestlik programına uymak zorundadır. Ayrıca kendisine yüklenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusunda da sorumlu olur.
Hükümlünün iyi halli olması cezaevinde bulunduğu süre içinde değerlendirilecek bir husustur. Denetimli serbestliğe geçişle birlikte iyi halli olma zorunluluğu ortadan kalkarken denetimli serbestlik hükümlerine uyma zorunluluğu ortaya çıkar.
İyi halden kasıt ise ceza infaz kurumundaki düzen ve güvenliği sağlayan kurallara uymak, haklarını iyi niyetle kullanmak, yükümlülükleri eksiksiz olarak yerine getirmek, toplumla bütünleşmeye hazır olmak, tekrar suç işleme eğiliminde olmamaktır.
Hükümlü denetimli serbestlikten yararlanma talebinde olmalıdır. Hükümlünün talebi olmadığı takdirde bu yasanın uygulanabilmesi mümkün değildir.
Denetimli serbestlik uygulanan hükümlünün bu süre içindeyken bir takım yükümlülükleri yerine getirmesi beklenir. Bu yükümlülükler bir veya birden fazla olabilir. Bu kararı denetimli serbestlik müdürlüğü verir.
Hükümlünün ihtiyaçları ve riskler dikkate alınarak verilen kararlarda değişikliğe gidilebilir. Ayrıca hükümlü için uygun bir denetim planı da hazırlanabilir.
Hükümlü kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılabilir. Bir konutta ya da herhangi bir bölgede denetim altında izlenebilir. Belirlenmiş yerlere gitmesi yasaklanabilir. Bir takım programlara katılması kendisinden talep edilebilir. Bu yükümlülüklerin bir veya daha fazlası hükümlüden beklenebilir.
Bazı kurallar da hükümlü için geçerli olur. Hükümlünün denetim planına uyması kendisinden beklenir. Yapılan çağrılara da icabet etmek zorundadır. Denetimli serbestlik personelince yapılan uyarılar ve önlemler de hükümlünün uyması gereken yükümlülükler arasında yer alır.
Denetimli serbestlik elektronik cihazlar kullanılarak yerine getirileceği zaman hükümlü bunları usulüne uygun olarak kullanmalı ve korumalıdır. Yerleşim yeri adresi değişen yükümlü bunu müdürlüğe bildirmek zorundadır. Müdürlüğe gelirken alkol etkisi altında olmak ya da uyuşturucu tesirindeyken gelmek yasaktır.
Hükümlü kendisinden beklenen yükümlülükleri yerine getirmek, dikkat ve özen sorumluluğunda olmak zorundadır. Denetimli serbestlik ihlali yapan hükümlü hakkında yararlandığı infaz şekli ortadan kaldırılır. Denetimli serbestlik bittikten sonra gelen ceza, hükümlünün tekrar açık cezaevine gönderilmesidir.
Denetimli serbestlik ihlali oluşturan nedenler ise aşağıdaki gibidir:
Tahliyenin ardından 5 gün içinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne başvurma kuralına uymamak,
Denetimli serbestlik programına ve yükümlülüklere uymama konusunda ısrarcı olmak,
Denetimli serbestlik yasasından yararlanma talebini sonlandırmak.
Bazı durumlarda kanunda aksi bir düzenleme olmadığı takdirde İnfaz İşleri Değerlendirme Komisyonu, vaka sorumlusunun talebi ile ilgili yargı merciinden denetimli serbestlik kararının kaldırılmasını, değiştirilmesini ya da başka bir karar verilmesini talep edebilir. Aşağıda sayılan koşulların ortaya çıkması halinde bu istem gerçekleştirilebilir:
Yükümlünün elinde olmayan sebeplerle denetimli serbestlik kararını yerine getirememesi,
İnfazı mümkün olmayan denetimli serbestlik kararı,
Tedbirden beklene faydanın oluşmaması,
Hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğması,
İnfazın çeşitli sebeplerle imkansız hale gelmesi.
Denetimli Serbestlik Şartları Nelerdir?
Denetimli serbestlik yasasından yararlanılabilmesi için öncelikle hükümlünün cezaevine girmiş olması koşulu aranır. Hükümlüye verilen ceza miktarının önemi olmazken öncelikli olarak iyi halli olup olmadığının tespit edilebilmesi için açık ya da kapalı cezaevine girme koşulu aranır.
Hükümlünün kapalı cezaevine girişinin ardından açık cezaevine geçmesi söz konusu olmalı ve iyi halli olduğuna dair de bir değerlendirme raporunun olumlu sonuçlanması gerekir. Bu değerlendirme raporunu İdare ve Gözlem Kurulu hazırlar.
Hazırlanan rapor uyarınca koşulları yerine getirmiş olan hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanabilmesi mümkün olur. Denetimli serbestlik süre bakımından 1 yıldır. Bazı koşullarda bu süre 1 yıldan daha fazla olabilmektedir.
Koşullu salıverilmesine 2 yıl ve 2 yıldan daha az süresi kalan kadın hükümlülerin 0-6 yaş grubunda çocuğu varsa denetimli serbestlikten yararlanabilirler. Koşullu salıverilmesine 3 yıl veya daha az süre kalan hükümlülerin denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için ağır bir hastalığa maruz kalmış olması ya da engellilik veya kocamaya bağlı olarak yaşamlarını yalnız sürdüremeyecek durumda olmaları gerekir.
Hükümlü ağır hastalığa yakalanmış ise veya kocama hali, engellilik hali söz konusu ise bir sağlık raporu gerekir. Adli Tıp Kurumu veya Adalet Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu tam teşekküllü bir hastaneden onaylanmış rapora ihtiyaç duyulur. Denetimli serbestliği uygulayacak olan, hükmün infazına yönelik işlemleri yapan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bulunduğu yer infaz hakimidir.
İnfaz hâkimi karar verirken İdare ve Gözlem Kurulu’nun hazırladığı rapor dikkate alınır. Bu yasadan her hükümlü doğrudan yararlanamamaktadır. Denetimli serbestlikten yararlanılacağı zaman suça istinaden alınan ceza, suçun niteliği, hükümlünün kişiliği göz önünde bulundurulmaktadır.
Denetimli Serbestlik Şartları
Hükümlünün salıverilme süresinin bir yıl ve daha az zaman kalmış olması,
Hükümlünün açık cezaevine geçmesi koşulu,
Hükümlüde aranan iyi halli olma durumu,
Hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanmayı talep etmesi koşulu,
Yukarıda sayılan koşulların sağlanması durumunda denetimli serbestlik yasasından yararlanılabilmektedir. Bu şartlar sağlanmadığı takdirde hükümlü denetimli serbestlik hakkını kullanamaz. Hükümlünün koşullu salıverilme süresine bir yıl ve daha az zaman kaldığında denetimli serbestlikten yararlanabilmektedir.
Hükümlü kişi işlediği suça bağlı olarak suçun niteliğine göre ceza alır. Her suçun farklı hapis cezasına tabi olduğu ve koşullu salıverilme süresinin de her suç için ayrı ayrı belirlendiği görülmektedir. Bu kapsamda hükümlünün koşullu salıverilme süresine bağlı olarak bu karar verilmektedir.
Hükümlü kapalı cezaevinden açık cezaevine geçtiğinde denetimli serbestlik yasasından yararlanabilir. Hükümlünün kapalı cezaevinde durması açık cezaevinde yer olmaması nedeni ile ise bu hakkı yine kullanabilecektir.
Hükümlü kişiler 10 yıla kadar aldıkları cezanın 1 ayını kapalı cezaevinde geçirdikten sonra koşullu salıverilme şartlarını sağlarlarsa açık cezaevine geçebilmektedir. 10 yıl ve üzeri ceza alan hükümlüler ise bu cezanın 1/10’unu kapalı cezaevinde tamamlayınca ve koşullu salıverilme şartlarını da yerine getirdiği takdirde açık cezaevine geçebilir.
Bu düzenleme 2017 yılında yapılarak yürürlüğe girmiştir. Hükümlü kişiler açısından kapalı cezaevinden açık cezaevine geçebilme koşulları kolaylaşmıştır. Bunun yanı sıra bazı suçlar için açık cezaevine geçme koşulları da zorlaşmıştır. Hükümlü kişi denetimli serbestlikten yararlanmak istiyorsa iyi halli olmak zorundadır.
Hükümlünün iyi hal durumunu İdare ve Gözlem Kurulu tespit etmektedir. Bu kurul bir rapor hazırlar. Hazırlanan rapor için hükümlünün yasal haklarından biri itiraz etme hakkıdır. Ceza infaz hakimliği bu itirazın yapılacağı mercidir. Hükümlü için denetimli serbestlik hakkı elde edilmesi iyi halli olma zorunluluğunu ortadan kaldırırken hükümlünün yükümlülüklerini yerine getirmesi yeterli olmaktadır.
Hükümlü kişi denetimli serbestlikten yararlanmayı istemelidir. Bu yasanın uygulanabilirliği hükümlü talep ederse mümkün olur. Bu yasa kendiliğinden uygulanamazken taleple uygulanabilen bir yasadır. İnfaz Hakimliği’ne yazılacak bir dilekçe ile bu başvuru yapılabilir. Denetimli serbestlikten yararlanma dilekçesi ilgili mercie verildiğinde koşullar sağlanmışsa kısa sürede uygulanır.
Hükümlünün İyi Halli Olması Nedir?
Hükümlü kişiler cezaevinde bulundukları süre içerisinde bazı haklardan yararlanmak istediklerinde koşulları sağlamaları gerekir. Bu koşullardan biri de hükümlünün cezası infaz edilirken iyi halli olmasıdır. İyi halden kasıt ise hükümlüden beklenen davranışların gözlemlenmesi, hükümlünün gelişme ve iyileşme düzeyinin ileriye doğru gitmesidir. Bu süreçte İdare ve Gözlem Kurulu denetleme yapar. Yapılan denetimde bakılan kriterler aşağıdaki gibidir:
Ceza infaz kurumunun kurallarına uymak,
Haklarını iyi niyetle kullanmak,
Yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmek,
İyileştirme programlarından sonuç alınması,
Toplumla bütünleşmeye eğilim göstermek,
Tekrar suç işlememe eğiliminde olma,
Mağdura ya da başkasına zarar verme riskinin düşük olması,
Okuma alışkanlığı, katıldığı eğitim programları, aldığı sertifikalar,
Diğer hükümlüler, ceza infaz kurumu görevlileri ve dışarıyla olan ilişkileri,
Ceza infaz kurumuna uyumu,
Aldığı ödüller ve disiplin cezaları.
Denetimli Serbestlik Türleri
Denetimli serbestlik yargılamanın kovuşturma aşamasında veya soruşturma aşamasında çeşitli nedenlerle de uygulanabilmektedir. En sık başvurulan denetimli serbestlik türü ceza infaz edilirken olmaktadır.
Cezanın infazı sırasında uygulanan denetimli serbestlik dışında adli kontrol şartı ile denetimli serbestlik, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar, belli hakların kullanılmasının engellenmesi, tedavi ve denetimli serbestlik, HAGB, koşullu salıverilme sonrası denetimli serbestlik, etkin pişmanlık hükümleri, adli para cezasına mukabil kamuya faydalı bir işte çalıştırılma, çocuğun denetim altına alınması, mükerrirlere ve bazı suç faillerine has infaz rejimi ve denetimli serbestlik uygulamaları söz konusudur.
Denetimli Serbestlik Yükümlülükler
Hükümlü kişi hakkında denetimli serbestlik kararı verilmesi durumunda ilgili kişinin birtakım yükümlülükleri yerine getirmesi zorunlu olur. Bu yükümlülükler bir veya birden fazla konuda olabilir. Hükümlü kamuya faydalı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılabilir. Bu tedbire baş vurulmayan durumlardan biri hükümlünün halihazırda çalıştığı bir işin olmasıdır.
Bir konutta ya da bölgede hükümlü denetim altında tutulabilir,
Belli yer ve bölgelere hükümlünün gitmesi yasaklanabilir,
Belirlenen programlara hükümlünün katılması istenebilir.
Bu yükümlülüklerin bir veya birden fazlası hükümlü tarafından yerine getirilmek zorunda olduğunda denetimli serbestlik müdürlüğü bu kararı vermektedir. Bu yükümlülükler bazı durumlarda değiştirilebileceği gibi kendisine uygun bir denetimli serbestlik planı da yapılabilir. Yükümlü hakkında bir karar verildiğinde ve denetimli serbestlik yasasından yararlanması uygun bulunduğunda hükümlünün yukarıda sayılan yükümlülüklere ek olarak uyması gereken kurallar da bulunur. Bu kurallar şu şekilde sıralanabilir:
Hazırlanan denetim planına uymak ve yapılan çağrılara cevap vermek,
İyileştirme çalışmaları kapsamında belirlenmiş olan yükümlülükleri yerine getirmek,
Denetimli serbestlik personelinin uyarılarına ve önerilerine uymak,
Denetim için belirlenmiş olan kurallara uymak.
Yükümlü olan kişi denetimli serbestlik uygulaması sırasında müdürlüğün ve diğer kurumların işleyişine zarar verebilecek davranışlardan kaçınmak zorundadır. Bunun yanı sıra yerleşim yeri adresini değiştirmesi durumunda müdürlüğe bunu bildirmesi gerekir. Yeni adres bildirilmez ise ve adres kayıt sisteminden tespiti yapılamadığı takdirde eski adrese yapılacak tebligat geçerli sayılmaktadır.
Denetimli Serbestlik Sigortalı Çalışma Şartları
Denetimli serbestlik hakkından yararlanan kişiye, kamuya yararlı bir işte çalışma cezasının infazı sürecinde, 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanununun 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre sigorta yapılmaz.
Denetimli Serbestlik İhlali
Denetimli serbestlik gereği hükümlü kurallara uyacağına dair taahhütte bulunur. Bu taahhüde istinaden de tahliye edilir. Hükümlünün taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda ise uygulanacak olan infaz şekli ortadan kalkmaktadır. Hükümlü denetimli serbestlik ihlali yaptığında yeniden açık cezaevine gönderilecektir.
Bu durumda da denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunacağı yer infaz hâkimi kararı doğrultusunda hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilmektedir. Bu karar doğrultusunda hükümlü koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infaz edilmesi için açık ceza infaz kurumuna gönderilmektedir.
Hükümlünün denetimli serbestlik yasasını ihlal etmesi çeşitli biçimlerde olabilir. Hükümlünün tahliyesi gerçekleştikten sonra 5 günlük sürede Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’ne başvurması gerekir. Daha sonra ise hakkında uygulanacak tedbire istinaden uygun görülen programa katılmalıdır. Bu programlar bireysel görüşme/grup çalışması ve seminer olabilir. Yükümlülerin kurum içi veya kurum dışında gerçekleştirilen eğitim ve iyileştirme çalışmalarına katılım durumu yetkili birimlerce takip edilir. Seminere katılmayan denetimli serbestlik alan kişi, denetimli serbestlik seminer ihlali cezası alır. Bu ceza süreci yetkili makamlarca uyarı şeklinde yürütülür. Tekrar ederse, yasadan yararlanma hakkını kaybedebilir.
Denetimli serbestlik yasasını ihlal eden hükümlünün yeniden açık cezaevine alınması gerekir. 5 günlük başvuru süresinin başlangıcı ise ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonraki gün devreye girmektedir. Hükümlü kendisi için belirlenen programa uymadığında ve yükümlülükleri yerine getirmeme konusunda ısrarcı davrandığında yasadan yararlanma hakkını kaybedecektir.
Hükümlü belirlenen programa ve yükümlülüklere iki defa riayet etmezse bu uygulama söz konusu olur ve hükümlü tekrar açık cezaevine alınır. Bir yıl içinde iki defa yükümlülüklerin ihlali, yükümlülüklere uymama konusunda ısrar olarak değerlendirilmektedir. Hükümlünün kendiliğinden bu haktan feragat etmesi de söz konusu olabilir.
Hükümlünün özel bir gerekçeye dayanmadan denetimli serbestlik hakkını kullanmaktan vaz geçebilmesi mümkündür. Bu durumda da hükümlü tekrar açık cezaevine alınır. Hükümlü denetimli serbestlik yasasını ihlal ettiğinde daha ağır sonuçlara maruz kalabilmektedir.
Hükümlünün üst üste iki kez imzaya gitmemesi durumunda da denetimli serbestlik yasası ihlal edilmiş olur. Hükümlü tahliye edildikten sonra 5 gün içinde denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmek zorundadır. 5 günlük süre geçtikten sonra 2 gün içinde yapılmayan müracaatlarda hükümlü hakkında kaçması sebebi ile soruşturma başlatılmaktadır.
Denetimli Serbestlik Sırasında Hükümlünün Suç İşlemesi
Hükümlünün denetimli serbestlik yasasından yararlanmaya başlamasının ardından kasıtlı bir suç sebebi ile ve hapis cezası bir yıl ve daha fazla süreyi kapsarsa; infaz hâkimi denetimli serbestlik müdürlüğünün talebine istinaden açık ceza infaz kurumuna hükümlüyü iade kararı alabilir.
Hükümlü hakkında kovuşturma yapılarak beraat kararı alınırsa veya dava reddedildiğinde ya da ceza verilmesine yer olmadığına dair karar alınırsa hükümlünün cezası denetimli serbestlik yasası kapsamında infaza devam edilir. Bu kararı infaz hâkimi verebilir.
Denetimli Serbestlikte Adli Para Cezası
Hükümlü adli para cezasına çarptırıldığında ve bu cezayı ödemediği takdirde öncelikle kamuya faydalı bir işte çalıştırılmak üzere davet edilmektedir. Hükümlünün bu davete icabet etmemesi durumunda adli para cezasının hapis cezasına dönmesi söz konusu olacaktır.
Adli para cezasının hapis cezasına dönmesi durumunda ise hükümlü hakkında denetimli serbestlik yasası uygulanamaz. Denetimli serbestlik yasasının bir diğer özelliği de doğrudan verilmiş olan hapis cezalarına yönelik olarak uygulanabilmesidir.
Denetimli Serbestlik Elektronik Kelepçe Takılması Kararı
Hükümlü yaşadığı evde veya evin çevresinde belirlenmiş olan alanlarda elektronik kelepçe takılarak da kontrol edilebilir. Elektronik kelepçe ayağa takılır ve açıldığı takdirde de alarm çalar. Hükümlü belirlenen alanların dışına çıkarsa veya elektronik kelepçeyi açarsa denetimli serbestliği ihlal etmiş olacağından cezasını çekmek üzere yeniden açık cezaevine gönderilecektir.
Denetimli Serbestlikte Suçta Tekrar
Suçta tekrar ya da suçta tekerrür ilk işlediği suç kesinleşmiş olan hükümlünün belirli bir süre geçtikten sonra yeniden suç işlemesi olarak tanımlanır. Bu durumda ise hükümlü için işlediği ikinci suça tekerrür hükümleri uygulanır. Ardından da koşullu salıverilme tarihi hesaplanmaktadır.
Hükümlü ikinci kez suç işledikten sonra tekrar suç işlerse ikinci defa tekerrür söz konusu olacaktır. İlk kez tekerrür hükümleri ortaya çıktığında hükümlü denetimli serbestlik yasasından yararlanabilmektedir. Hükümlü için ikinci kez tekerrür hükümleri uygulandığında ise denetimli serbestlik hakkı ortadan kalkar.
Denetimli Serbestlik Karar Değişikliği, Kararın Durdurulması- Kaldırılması
Bazı durumlar söz konusu olduğunda hükümlü hakkında denetimli serbestlik karar değişikliği yapılabilir. Kararın durdurulması veya kaldırılması, başka bir karar verilmesi talebi de oluşabilir. Buna yol açabilecek haller şunlardır:
Yükümlü elinden olmayan sebeplerle denetimli serbestlik kararlarını yerine getiremediğinde,
Denetimli serbestlik infazı mümkün değilse,
Denetimli serbestlik kararının infazı imkânsız hale geldiğinde,
Denetimli serbestlik kararı hapis cezasından daha ağır sonuç doğurduğunda,
Tedbirden beklenen yarar sağlanırsa denetimli serbestlik kararı yerine farklı bir karar alınabilir. Bu durumda ise hükümlü hakkında karar değişikliğine, kararın durdurulmasına ya da kararın ortadan kaldırılmasına hükmedilebilir. Bu uygulama kanunda aksi bir düzenleme olmaması durumunda yapılabilir. İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonu’nun talebine istinaden ilgili yargı mercii bu kararı verebilir.
Denetimli serbestlik yükümlüsü bir suç nedeni ile tutuklandığında ya da mahkûm edildiği hapis cezasının infazı başlatıldığında veya askere alınması söz konusu olursa ilgili yargı merciinin aksi bir hükmü bulunmadığı takdirde yükümlülüğün yerine getirilmesinin durdurulması gerçekleşir. Bu durumda olan yükümlünün denetim süresi içerisinde serbest bırakılması veya askerlik hizmetinin sonlanması durumunda yükümlü yükümlülüğü yerine getirmeye devam eder.
Denetim süresi bittiğinde ise yükümlünün askerlik durumu ya da mahpusluk hali devam ediyorsa dosya kapanır. Kapatılan dosya Cumhuriyet başsavcılığı tarafından ilgili yargı merciine gönderilecektir. Yükümlünün ceza infaz kurumunda ya da askerlikte geçirdiği süre ise denetim süresinden sayılmaktadır.
Denetimli Serbestlik Kararına İtiraz
İtiraz işlemleri Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’ne yapılır. İtirazı hakkında denetimli serbestlik uygulanan hükümlü ya da kanuni temsilcisi yapabilir. İnfaz işlemleri yapılırken hukuka uygun olmayan işlem ve eylemler için bu itiraz gerçekleştirilebilmektedir. Denetimli Serbestlik Müdürlüğü denetim planları ve raporlarını hazırlar.
Müdürlüğün hazırladığı raporlar, yaptığı uyarılar, denetim planları hakkında hukuka aykırılıklar olduğu düşünüldüğünde hükümlü ya da yasal temsilcisi itiraz hakkını kullanabilir. Yükümlünün şikâyet etme hakkı yapılan işlem ve eylemleri öğrendikten sonraki 15 günlük sürede kullanılabilir.
Her halde bu hak 30 günlük süre içerisinde kullanılabilmektedir. İnfaz hakimliğine başvuru yapılarak yükümlü bu yasal hakkını kullanabilir. Şikâyet gerçekleştirilirken doğrudan infaz hakimliğine dilekçe verilebilir. Bunun yanı sıra Cumhuriyet başsavcılığı ya da Denetimli Serbestlik Müdürlüğü aracılığı ile de şikâyet hakkı kullanılabilir.
Başvuru doğrudan infaz hakimliğine yapılmadığı takdirde derhal ve en geç 3 günlük sürede infaz hakimliğine gönderilmektedir. Yükümlü şikâyet hakkını kullandığında yapılan işlem ve faaliyet durmaz. İnfaz hakiminin işlem ve faaliyetleri durdurması ya da ertelemesi için işlem ve faaliyetin açık bir biçimde hukuka aykırı olması ya da giderilmesi güç ve imkânsız sonuçlara sebep olması gerekir.
Bu koşulların birlikte gerçekleşmesi zorunludur. Hükümlü ya da yasal temsilcisinin yapacağı itirazların infaz işlemleri değerlendirme komisyonu tarafından sonuçlandırılması gerekir. Koruma kuruluna yapılan itirazlar için koruma kurulu inceleme başlatır.
İnfaz işlemleri değerlendirme komisyonunun vereceği kararlara yönelik olarak da şikâyet yapılabilir. Bu durumda infaz hakimliğine şikâyette bulunulmalıdır. Koruma kurulu kararları için yapılan şikayetler de infaz hakimliği tarafından değerlendirilmektedir.
31.07.2023 Tarihinde Cezaevindeki Hükümlüler İçin Uygulanan Denetimli Serbestlik
5275 sayılı kanun uyarınca ve kanunun geçici 10. Maddesi kapsamında 31.07.2023 tarihinde cezaevinde hükümlü olarak bulunanlara yönelik yapılan düzenleme gereği COVİD 19 salgını sebebi ile izinde bulunan hükümlülerin izin bitiminden itibaren 15 gün içinde infaz kurumuna dönmesi gerekir.
Aynı tarih esas alınarak ve aynı salgın hastalık sebebi ile izinde olan hükümlüler cezalarının denetimli serbestlik yasası uyarınca infazına 5 yıl ve daha az süre kalmışsa hükümlünün talebine bakılmaksızın cezalarına yönelik koşullu salıverilme tarihine kadarki kısmı denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak infaz edilir. Bu tür bir durumda infazına karar verecek olan kişi infaz hakimidir.
Yukarıdaki açıklanan duyurular Adalet Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde yer almaktadır. 5275 sayılı kanunun geçici 9. Maddesi ve 6. Fıkrası kapsamında açık ceza infaz kurumuna gönderilmiş olan hükümlülerin 31.07.2023 tarihi esas alınarak açık ceza infaz kurumuna ayrılmış sayılmaları söz konusudur.
Denetimli serbestlik yasasından yararlanmaya hak kazanan hükümlüler için bu tedbir uygulanarak cezası infaz edildiği takdirde COVİD 19 salgın hastalığı nedeni ile 31.07.2023 tarihi esas alınarak izinde bulunduklarında koşullu salıverilme tarihine kadarki süreleri 105/A maddesinde yer verilen 5.fıkrada yer alan yükümlülüklere tabi olmazlar.
Türk Ceza Kanunu uyarınca tanımlanmış olan suçlardan bazıları ve Terörle mücadele kanunu kapsamında tutulan suçlar ile örgüt faaliyetine yönelik işlenen suçlar dışında tutulmak sureti ile 31.07.2023 tarihi esas alınarak kapalı ceza infaz kurumunda kalan hükümlülerin toplam hapis cezalarına göre ceza infaz kurumundan ayrılabilmeleri mümkün olur.
Bu durumda ise hükümlünün toplam hapis cezasının 10 yıldan az olması halinde bir ay, on yıl ve daha fazla hapis cezası almış ise üç ay bu kurumlarda geçirdikten sonra açık ceza infaz kurumuna geçmesi yönünde karar alınabilir. Ayrıca 3 yıl ve daha az süresi kalan hükümlülerin açık ceza infaz kurumuna ayrılabilmesi mümkün hale gelmektedir.
Bu hükümlülerin yanı sıra 31.07.2023 tarihinde açık ceza infaz kurumunda bulunanlar talepleri olması durumunda açık ceza infaz kurumunda en az 3 ay kalmış olmak kaydı ile cezalarını denetimli serbestlik yasası uyarınca tedbir altında geçirebilir. Bu durumda hükümlü infaz uygulamasından 3 yıl önce yararlandırılabilmektedir.
Söze konu hükümlülerin geçici 9. Maddenin 6. Fıkrasına istinaden açık ceza infaz kurumunda bulunuyor olması koşulların sağlanması için gereklidir. Hükümlü açık ceza infaz kurumunda değilse bu haktan yararlanamayacaktır.
30.03.2020 Tarihine Kadar İşlenmiş Olan Suçlar İçin Denetimli Serbestlik Koşulları
30.03.2020 tarihine kadar işlenmiş olan suçlara istinaden ayrı bir denetimli serbestlik ve infaz sistemi uygulanmaktadır. Bu uygulama kanun kapsamında yapılırken 5275 sayılı kanunun geçici 6. Maddesi uyarınca düzenlemeye gidilmiştir. 30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlarda denetimli serbestlik süresi 3 yıl olarak uygulanmaktadır.
Mahkumiyetleri bazı süreli hapis cezalarını kapsayanların cezalarının yarısını infaz kurumunda çekmeleri durumunda koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanılabilecektir. 30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlar için geçerli olan bu durum 30.03.2020 tarihinden sonra işlenen suçları kapsamaz.
30.03.2020 tarihinden sonra işlenmiş olan suçlar için 5275 sayılı 105/A maddesine istinaden yapılan infaz düzenlemesine göre hareket edilmektedir. Kanundan yararlanabilmek için suçun 30.03.2020 tarihinden önce işlenmiş olmasına bakılmaktadır.
Mahkumiyetin daha sonra verilmiş olması sonucu değiştirmemektedir. Bu durumda yeni infaz düzenlemesi kapsamında 6 yıl ve altındaki hapis cezalarında hükümlü doğrudan tahliye edilme hakkına sahip olmaktadır. Bunun yanı sıra 5275 sayılı kanunun geçici 6. Maddesi kapsamında yer alan cezanın yarısının infaz edilmesi şartına bağlı olarak 3 yıl denetimli serbestlik hükümlerinin uygulanmadığı suçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Kasten öldürme,
Kasten yaralama, ağırlaşmış yaralama (altsoy, üstsoy, kardeş, eş ya da bedenen veya ruhen kendini savunamayacak durumda olanlara karşı işlenen yaralama suçu),
Sonucu itibarı ile ağırlaşmış yaralama,
İşkence,
Eziyet,
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar,
Özel hayatın gizliliğine ve özel hayata karşı işlenen suçlar,
Uyuşturucu ya da uyarıcı madde imal ve ticareti suçu,
Devlet güvenliğine karşı işlenen suçlar,
Anayasal düzene karşı işlenen suçlar,
Milli savunmaya karşı işlenen suçlar,
Devlet sırlarına karşı işlenecek suçlar,
Terörle mücadele kanunu kapsamında yer alan suçlar,
Bankacılık zimmeti suçu,
İnfazı yananlar (aynı hüküm sebebi ile)
30.03.2020 tarihine kadar işlenmiş olan suçlar açısından koşullu salıverilme süresi hesaplanırken hükümlünün tabi olduğu infaz rejimine göre hareket edilir. Bu durumda da hükümlü 15 yaşını doldurana dek ceza infaz kurumunda geçireceği 1 gün 3 gün olarak hesaplanır. 18 yaşını doldurana dek ceza infaz kurumunda geçen 1 gün ise 2 gün olarak değerlendirilmektedir.
Kapalı Cezaevindeki Hükümlünün Açık Cezaevine Geçiş Şartı
30.03.2020 tarihine kadar işlenmiş olan bazı suçlar infaz edilirken denetimli serbestlik yasasından yararlanılabilmesi için açık ceza evinde olmaya gerek görülmez. Bunun yanı sıra kapalı cezaevinde olup da açık cezaevine geçme koşulu da aranmamaktadır.
Hükümlü iyi halli ise ve hapis cezasının da bir bölümü infaz edildiğinde hapis cezasının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmı denetimli serbestlik tedbiri ile infaz edilebilir. Hükümlü birden fazla suç işlemişse ve suçun biri yasa kapsamında olurken diğeri yasa kapsamı dışında kalırsa geçici 6. Madde kapsamındaki suç için yarı oranda infaz indirimi yapılmaktadır.
Geçici 6. Madde kapsamına girmeyen suça istinaden de tabi olduğu infaz oranıyla indirim yapılacaktır. Koşullu salıverilme süresi bu şekilde hesaplanır. Şartlı tahliye süresinin bulunmasının ardından da denetimli serbestlik süresinin 1 yıl olarak uygulanması söz konusu olur.
İşlediği suçlardan birinin geçici 6. Madde dışında kalması durumunda hükümlünün denetimli serbestlik yasasının 3 yıllık süresinden yararlanabilmesi mümkün olmamaktadır. Hükümlü için adli para cezası ön görülmesi durumunda bu cezanın her halükârda ödenmesi gerekir.
Adli para cezasını ödemeyen hükümlüler hiçbir şekilde geçici 6. Madde kapsamında yer alan koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik hükümlerinden faydalanamamaktadır. Adli para cezası verilmiş olan hükümlüler bu cezayı doğrudan almış olsalar ya da hapis cezası ile uygulanmış olsa da yeni düzenlemeden yararlanamamaktadır.
Adli para cezası hapis cezasından çevrilmiş de olsa hükümlü yeni düzenlemeden yararlanamaz. Adli para cezası kesildiğinde hükümlünün bu cezayı ödemesi mecburidir. Hapis cezası ve adli para cezası birlikte verildiğinde adli para cezasının ödenmesi gerekir. Hapis cezası içinse geçici 6. Madde hükümlerinden yararlanılabilir.
Hükümlü suçta tekerrür ettiği takdirde infaz oranı 2/3 olur. 5275 sayılı kanun maddesinin geçici 6. Maddesi uyarınca mükerrirlere has infaz rejiminin uygulandığı hükümlüler için yarı oranda infaz rejiminden yararlanma hakkı yoktur. Suçta tekerrür hükümleri söz konusu ise ve hükümlü için uygulanacaksa yasa kapsamındaki 3 yıllık denetimli serbestlik uygulaması geçerli olur.
Tekerrür hükümleri ikinci defa uygulandığında koşullu salıverilme hakkı kalkar. Hükümlü açık cezaevine ayrılamaz. İkinci defa tekerrür hükümlerinin sonuçlarından biri de denetimli serbestlik yasasından yararlanma hakkının kaybedilmesidir. Suça teşebbüs etme ve iştirak halleri söz konusu olduğunda kanunda özel bir düzenleme yapılmadığı görülmektedir.
Bunun yanı sıra kanunda düzenlemeden yararlanamayacak suçlara yönelik yapılan azmettirme, yardım veya teşebbüste şartlı tahliye ya da denetimli serbestlik yasasından yararlanılamamaktadır. Taksirli suçlar hakkında da kanunun geçici 6. Maddesi kapsamında yasadan yararlanma hakkı bulunmaktadır. Olası kast için de özel bir düzenleme yapılmamıştır.
Suçun Türk Ceza Kanunu’nda hangi maddeyi ihlal ettiğine bakılarak geçici 6. Madde kapsamındaki haklardan yararlanıp yararlanılamayacağına karar verilir. 30.03.2020 tarihine kadar suç işlemiş olanların ceza mahkumiyeti varsa ve cezasının infazı yapılmamış ise bu hükümlü hakkında doğrudan yakalama kararı çıkarılmış olması ya da teslim olmamış olması dikkate alınmaz.
Bu hükümlüler cezasını çekmek için teslim olduklarında kanunun geçici 6. Maddesi kapsamında denetimli serbestlik yasasından ve infaz indiriminden yararlanabilmektedirler. Sanık tutuklu ya da tutuksuz olarak yargılanıyorsa ve suç 30.03.2020 tarihine kadar işlenmiş ise hüküm kesinleştiğinde geçici 6. Maddeden yararlanabilmektedirler. Bu süreçte yargılamanın aşaması dikkate alınmaz.
Ceza mahkumiyetinin kesinleşme tarihi önemli olmazken geçici 6. Maddedeki infaz indirimi ve denetimli serbestlik hakkı geçerli olur. Hüküm kesinleştiğinde bu hak uygulanır. Sanık tutuklu olarak yargılandığında tutukluluk şartları değerlendirilir. Geçici 6. Madde kapsamındaki infaz indirimi ve denetimli serbestlik süresi de bu sanıklar için dikkate alınır.
Suç vasfı geçici 6. Madde kapsamında olan tutukluların ise tahliyesi daha erken olur. Denetimli serbestlik hususunda halihazırda bir denetimli serbestlik söz konusu ise tedbir uygulanan hükümlü için müddetnamenin yeniden düzenlenmesi gerekir. Hükümlü geçici 6. Madde kapsamında bir suçtan denetimli serbestlikten yararlandığında infaz indiriminden yararlanacağı için denetimli serbestlik süresi kısalır.
Hükümlü halihazırda denetimli serbestlikten yararlanırken yükümlülüğünü ihlal ederse yarı oranda infaz indiriminden yararlanabilirken 3 yıllık denetimli serbestlik süresinden yararlanamaz. Hükümlü, denetimli serbestlik yükümlülüğünü uygun olarak yerine getirdiği halde suç işlediği gerekçesine dayanılarak yargılanırsa suçsuzluk karinesi devreye girer.
Bu durumda da mahkumiyetin kesinleşmesine dek denetimli serbestlikten yararlanma hakkı olur. Hükümlü hakkında mahkûmiyet kesinleşirse bu defa hükümlü cezaevine alınır ve cezaları toplanarak ayrı bir infaz süreci başlatılır. Hükümlünün suça istinaden tutuklanmış olduğu durumlarda tutuklu kaldığı süre de koşullu salıverilme süresine eklenecektir. Bu durumda da yeniden denetimli serbestlik süresi hesaplanmalıdır.
Hükümlünün sonradan işlediği suç sebebi ile tutuklu kaldığı süreyi mahkumiyetinden mahsup etme hakkı olacağı için hesaplama yapılırken bu sürelerin dikkate alınması zorunlu olur. Yurt dışında yaşayanlar açısından da geçici 6. Madde kapsamında denetimli serbestlik uygulamasından yararlanabilmek mümkündür.
Bunun için yurt dışında yaşayanların Türkiye’de belirlenmiş olan yükümlülüklere uygun davranması zorunludur. Bu yasa yalnızca Türkiye sınırları içinde uygulanabilir olduğundan yasadan yararlanmak için Türkiye’de bulunmak gerekir.
Koşullu Salıverilme ve Denetimli Serbestlik
Bir ceza infaz kurumu olan koşullu salıverilme hükümlünün cezasının bir kısmını cezaevinde geçirmesinin ardından iyi hali dikkate alınarak uygulanır. Hükümlü koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanma hakkı kazandığında cezasının kalan kısmını toplum içinde belirli koşullara uyarak geçirebilir.
Denetimli serbestlik tedbiri uygulanacağı zaman hangi tarihin esas alınacağı konusunda koşullu salıverilme süresinin önemi bulunur. Ceza İnfaz Kanunu kapsamında koşullu salıverilme şartları aşağıdaki gibidir:
Süreli hapis cezası alanların cezalarının yarısını infaz kurumunda çekmeleri durumunda koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanabilmesi mümkündür. Birden fazla verilen süreli hapis cezalarının miktarı ne olursa olsun infaz kurumunda en çok 28 yıl geçirilebilir.
Bazı istisnai suçlar söz konusu olduğunda infaz oranı 2/3 oranında uygulanmaktadır. Kasten öldürme suçu, ağırlaştırılmış yaralama suçu, işkence suçu ve eziyet suçu sebebi ile süreli hapis cezaları, özel hayata ve hayatın gizli alanlarına karşı işlenen suçlar, uyuşturucu ve uyarıcı madde imali ve ticareti sebebi ile mahkûm olan çocuklar bu kapsamda infaz indiriminden yararlanabilir.
Bunun yanı sıra cinsel saldırı, reşit olmayanla cinsel ilişki, cinsel taciz suçları nedeni ile süreli hapis cezası alanlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar nedeni ile mahkûm olan çocuklar da 2/3 infaz oranından faydalanabilir.
Devlet sırlarına karşı suçlarla casusluk suçlarından süreli hapis cezası almış olanlar, suç işlemeye yönelik örgüt kuranlar, yöneten ya da örgüt faaliyetleri çerçevesinde suç işleyenler, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında yer alan suçları işleyen ve mahkûm olan çocuklar, Devlet İstihbarat Hizmetlerinin yanı sıra Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu uyarınca işlediği suçlardan mahkum olanlar koşullu salıverilme oranından 2/3 olarak yararlanabilir.
Suç Örgütü Suçları ve Koşullu Salıverilme Süresi
Mahkumiyeti suç işlemek üzere örgüt kurmak sebebi ile olanlar ya da örgütü yönetmek, örgütün faaliyetleri kapsamında suç işlemek nedeni ile mahkûmiyet alanların cezaları ağırlaştırılmış müebbet hapis ise 36 yılını infaz kurumunda çekerse koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
Aynı sebeplerle işledikleri suçtan müebbet hapis cezası alanların 30 yıl ceza infaz kurumunda kalması halinde şartlı salıverilme hakkı kullanılabilir. Süreli hapis cezası alanlar içinse cezanın 2/3’ünün infaz kurumunda çekilmesi koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için yeterlidir.
İnfaz Oranı ¾ olan Suçlar
Kanunda infaz oranı ¾ olarak kabul edilen suçlar da bulunur. Bu suçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar,
Uyuşturucu madde ticareti suçu,
Terörle Mücadele Kanunu Uyarınca İşlenmiş Olan Suçlar.
Tabi olunan infaz rejimine bağlı olarak 30.03.2020 yılına kadar işlenmiş olan suçlarda koşullu salıverilme süresi hesaplanırken bazı hususlar dikkate alınır. Hükümlü 15 yaşına doldurana dek ceza infaz kurumunda kalacağı süre hesaplanırken kaldığı her 1 gün 3 gün olarak hesaplanacaktır.
18 yaşına kadar hükümlü için ceza infaz kurumunda geçirdiği süre hesaplanırken ceza infaz kurumunda geçirilen her 1 gün 2 gün olarak kabul edilir. Koşullu salıverilme kararını mahkûmiyet hükmünü verecek olan mahkemenin vermesi kural gereğidir.
Hükümlü mahkûmiyet hükmü veren mahkemenin yer aldığı yargı çerçevesi dışındaki bir cezaevinde bulunduğu takdirde cezaevinde bulunduğu yerdeki aynı derece mahkemesi aracılığı ile şartlı salıverilmesi yönünde karar alınabilir.
Denetimli serbestlik yükümlülüğünü yerine getiren hükümlüler denetim süresini geçirdiklerinde mahkeme kararı ile şartlı salıverilme hakkından yararlanabilir. Hükümlü için koşullu salıverilme zamanına 1 yıl varsa infaz hakimliğinin denetimli serbestlik yasasını uygulaması durumunda koşullu salıverilme kararı alınmamaktadır.
Denetimli serbestlik uygulaması bitmeden koşullu salıverilme yönünde bir karar uygulanamaz. Hükümlünün tahliyesi gerçekleştikten sonra ve koşullu salıverilme kararı da alınmış ise denetim süresine tabi olduğu sırada kasıtlı olarak işleyeceği ve hapis cezası öngörülen bir suç sebebi ile koşullu salıverilmenin geri alınması söz konusu olacaktır.
Mahkemenin, denetim süresi içerisindeyken mahkûmun işleyeceği bir suça istinaden önce hapis cezası vermesi ve ardından da hapis cezasını adli para cezasına çevirmesi durumunda hükümlüye yönelik olarak koşullu salıverilmenim geri alınması kararı uygulanamamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Hangi Durumlarda Denetimli Serbestlik Olur?
Hapis cezasının belirli bir kısmının infaz edilmiş olması ve ceza infaz kurumunda geçirilen süre içinde iyi halli olunması halinde, hapis cezasının şartlı salıverilme vaktine kadar olan bölümünün denetimli serbestlik hükümlerine başvurmak şartıyla infaz edilmesi mümkündür.
Denetimli Serbestlik Nasıl Uygulanır?
Hakkında hapis cezasına hükmolunan kişinin cezasını, cezaevi yerine toplum içinde denetim altında infaz etmesi ve tamamlaması şeklinde uygulanır.
Denetimli Serbestlik Bir Ceza mıdır?
Denetimli serbestlik alternatif bir ceza ve infaz rejimidir.
Denetimli Serbestlik Süresi Kaç Yıl?
Denetimli serbestlik süresi 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 105/A maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, denetimli serbestlik süresi 1 yıldır. Fakat belirli hallerde 2 ya da 3 yıl süre ile denetimli serbestlik de söz konusu olabilir.
Denetimli Serbestlik İmza İhlali Kaç Defa?
Hükümlü bir yıl içinde imza yükümlülüğünü bir veya iki kez ihlal ederse denetimli serbestliğin kaldırılması sonucu ile karşılaşmaz. Zira burada ısrar olması gerekir. Israr ise bir sene içinde kasıtlı ve mazeretsiz olarak yükümlülüklerin üç kez ihlal edilmesi durumunda gerçekleşmiş kabul edilir.
Denetimdeyken Ceza Gelirse Ne Olur?
Denetimli serbestlik kapsamındayken bir başka ceza gelirse ve bu ceza neticesinde tutuklama olur yahut hapis cezasının infazına başlanırsa denetimli serbestlik yükümlüğü kalkar.
Denetimdeyken Eski Ceza Gelirse Ne Olur?
Denetim süresi içinde suç işlememesine rağmen hakimin belirlediği denetimli serbestlik yükümlülüklerini yerine getirmeyen sanık ile ilgili, hükmün de açıklanmasına karar verilir. Ancak, böyle bir durumda hükmü açıklayan mahkeme sanığın cezasının yarısına kadar olan bir kısmının infaz edilmemesi kararı alabilir.
Denetimli Serbestlik Alınca Ne Olur?
Denetimli serbestlik, ceza hukuku müessesesidir. Bu müessese, hakkında hapis cezası verilen kişinin cezasını sosyal yaşam içinde çekmesine imkan sunar. Hükümlü işlediği suç nedeniyle aldığı cezayı infaz etmek için ceza infaz kurumuna alındıktan sonra denetimli serbestlik müessesesinden yararlanarak tahliye edilir.
Denetimli Serbestlik Kaç Günde Bir İmza Atılır?
Denetimli serbestlikte çoğu zaman belirli günlerde denetim ofisine gitmek ve imza atmak icap eder. İmza için genellikle bir haftalık periyotlar belirlenirken kimi durumlarda bu periyot farklılık arz edebilir.
Denetimli Serbestlik Şehir Dışına Çıkabilir mi?
Hakkında denetimli serbestlik uygulanan kişi, yurt dışına çıkmasına engel teşkil eden bir yasal tedbirle karşı karşıya değilse ve denetimli serbestlik yükümlülüklerini ihlal etmeyecekse yurt dışına çıkabilir. Dolayısıyla bu çerçevede şehir dışına da çıkabilir.
Denetimli Serbestlik İmza Kaç Günde Bir Olur?
Denetimli serbestlik hakkı kullanan hükümlü, genellikle belirlenen günlerde denetim ofisine giderek imza atar. Bu genellikle haftada bir gün olarak belirlenir. Ancak, bazı durumlarda bu süre farklılık gösterebilir.
Denetimli Serbestlik İmza Nasıl Kaldırılır?
Şüpheli veya sanığın talebi üzerine, Cumhuriyet savcısının görüşünü alındıktan sonra hakim ya da mahkeme beş gün içinde adli kontrol kararı olan imza yükümlüğünün kaldırılması kararı alabilir.
5 Yıl Denetimli Serbestlik Nedir?
Adalet Bakanlığı resmi web sitesinde paylaşılan bilgiye göre; 31.07.2023 tarihi itibariyle Covid-19 iznindeki hükümlülerden denetimli serbestliğe ayrılmalarına beş sene ya da daha az süresi kalanlar, yeniden ceza infaz kurumuna dönmeyecek ve kalan sürelerini denetimli serbestlik altında infaz edecektir.
Denetimli Serbestlik Şehir Değiştirme Şartları Nedir?
Yükümlü, başka bir denetimli serbestlik müdürlüğüne nakil gerektirecek şekilde yerleşim yeri adresini değiştirmek istiyorsa, bu durumu ve yeni adresini önceden denetimli serbestlik müdürlüğüne yazılı olarak ve gerekçesi ile birlikte bildirmek zorundadır.
Denetimli Serbestlikte Suç İşlenirse Ne Olur?
Denetimli serbestlikte suç işlenirse mahkemece tekrar hüküm verilebilir ve cezanın artırılmasına karar verilebilir. Ayrıca, ilgili hakkında ayrı bir suç davası açılabilir ve denetimli serbestlik kurumundan faydalanma hakkı sonlandırılabilir.
