Türk Ceza Kanunu’nun 133. maddesinde “Özel Hayatın Gizliliğine Karşı Suçlar” arasında yer alan suç, kişiler arasında herkese açık olmayan konuşmaların konuşan kişinin izni olmadan dinlenmesi ve kayda alınması olarak adlandırılmaktadır. Pek çok farklı ses kaydetme cihazı ile gerçekleştirilebilen suç, TCK uyarınca özel hayatın gizliliğine karşı suçlar kategorisine alınmıştır. Teknolojinin gelişmesi ile sıklıkla işlenen konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu ile ilgili tüm detaylardan içeriğimizde bahsedeceğiz.
Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçu Nedir?
İki ya da daha fazla kişi arasında gerçekleşen konuşmaların, üçüncü kişilerce bilinmesinin istenmemesine karşın dinlenmesi, kayda alınması, suçun kapsamını oluşturmaktadır. Ayrıca kaydedilen konuşmaların daha sonra kanuna aykırı olarak yayımlanması da suçun farklı bir kapsamını ortaya çıkarmaktadır. Suç TCK’nin 133. Maddesine göre iki farklı şekilde işlenebilmektedir:
- Birden fazla kişi arasındaki konuşmanın izinsiz şekilde üçüncü kişiler tarafından dinlenmesi,
- Birden fazla kişi arasındaki konuşmanın izinsiz şekilde üçüncü kişiler tarafından kaydedilmesi, suçun iki farklı şekilde işlendiğini tanımlamaktadır.
Konuşmalar aleni olmadığı için diğer kişiler tarafından dinlenemez ya da kaydedilemez. Bu özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesi anlamına gelmektedir. Konuşmanın yapıldığı yerin suçun kapsamını etkilediği ile ilgili herhangi bir düzenleme yoktur. Herhangi bir yerde işlenebilen suç olarak bilinmektedir.
Aleni ve Aleni Olmayan Konuşma Nedir?
Birden fazla kişi arasında gerçekleşen konuşmanın, belirli kişilerce bilinmesi ve bunun farklı kişiler tarafından dinlenmemesi ya da kaydedilmemesi, aleni olmayan konuşma olarak adlandırılmaktadır. Aleni konuşma ise herkese açık olarak yapılan konuşmadır ve bu tür konuşmalar türü itibari ile herkes tarafından dinlenebilmektedir. Ayrıca en az iki kişi ile gerçekleştirilmesi gereken aleni olmayan konuşmalarda konuşmanın herhangi bir cihazla kaydedilmemesi gerekir. Bu durum aleni olmayan konuşmanın kapsamına aykırıdır.
Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçunun Unsurları
Aleni olmayan bir konuşma gerçekleştirilirken, bu konuşmanın üçüncü kişiler tarafından dinlenmesi, kayda alınması ve kaydın paylaşılması, suçun kapsamını oluşturur. Bununla beraber suçun belirli unsurları bulunur ve kişilere bu unsurlar uyarınca cezai yaptırım uygulanmaktadır:
- Suçun meydana gelebilmesi için aleni olmayan konuşmanın izinsiz şekilde başkaları tarafından dinlenmesi ya da kaydedilmesi gerekmektedir.
- Unsurlardan her ikisinin de gerçekleşmesi ya da bir tanesinin gerçekleşmesi suçun oluşması için yeterli olacaktır.
- Suçun failinin, konuşmayı dinlememesi gereken birinin olması gerekir.
Yukarıdaki unsurlar suçun kapsamını oluşturmakta ve bu unsurlar uyarınca kişilere yaptırım uygulanmaktadır.
Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçu Cezası
İzinsiz şekilde üçüncü kişiler tarafından konuşmaların dinlenmesi, ses ya da görüntülü cihazlar ile kaydedilmesi suçunu işleyen kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacaktır. Suçun işlenmesi ile ilgili detaylar ise aşağıdaki gibidir:
- Konuşmayı dinlememiş olan bir kişi kaydetmiş ise bu durumda dinlediği de varsayılmaktadır.
- Kişilerin üçüncü kişiler tarafından konuşmanın dinlenmesi ile ilgili bir rızası varsa, bu durumda suç ortadan kalkacaktır.
- Konuşmanın belirli bir bölümü için üçüncü kişilerin dinlemesine izin verilmesine karşın, bir bölümden sonrası için izin verilmemişse, ilgili bölümden sonrası suç kapsamında değerlendirilmektedir.
- Konuşmaların kaydedilmesi durumunda ise ses ya da görüntü kayıt cihazı olmasının herhangi bir farkı bulunmamaktadır.
Konuşmaların dinlenmesi ya da kaydedilmesi ile ilgili suç işlenmiş ise bu durumda faile verilmesi gereken ceza yukarıdaki gibidir. Ayrıca hangi durumların suç teşkil ettiğinin de dikkatle incelenmesi gerekecektir.
Özel hayatın gizliliğini ihlale sebep olan suçun kapsamının bilinmesine karşın günümüzde sıklıkla işlendiğine kanaat getirilmektedir. Biz de “Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçu” isimli içeriğimiz ile size konuyu detaylı şekilde anlatmaya çalıştık.
