Yardım Nafakası

Yardım Nafakası

Nafaka, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş ve kelime anlamıyla bir kimsenin geçindirmekle yükümlü bulunduğu kişi veya kişilere mahkeme kararıyla ödediği aylıktır. Yardım nafakası ise bir kişinin yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek alt soyu, üst soyu veya kardeşlerine ödediği nafaka çeşididir. 

Nafaka Çeşitleri Nedir?

Türk Medeni Kanunu, 4 farklı nafaka çeşidi düzenlemiştir ve bu nafaka çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:

1. Tedbir Nafakası: Tedbir nafakası, boşanma davası açılmadan önce veya açıldıktan sonra geçimini sağlamak üzere eşin veya 18 yaşını doldurmamış çocuğun talep ettiği ve tedbiren verilen nafakadır.

2. Yoksulluk Nafakası: Boşanma davasının nihayete ermesiyle yoksulluğa düşecek tarafa verilen nafaka çeşididir.

3. İştirak Nafakası: Boşanma davasının nihayete ermesiyle velayet hakkı kendisine verilmeyen tarafın çocuğun giderlerine katılması için verdiği nafakadır.

4. Yardım Nafakası: Yardım nafakası, boşanma sebebiyle verilen bir nafaka değildir. Bir kişinin yardım etmezse yoksulluğa düşecek aile bireylerine ödediği nafakadır.

Yardım Nafakası Nedir?

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun içtihatlarına bakıldığında zorunlu giderlerini karşılayacak düzeyde geliri olmayan kişiler yoksul olarak kabul edilmiştir. Bu zorunlu giderler; yeme, barınma, sağlık, eğitim gibi bireye gerekli olan harcamalardır. Yardım nafakası ise yardım edilmediği takdirde yoksulluğa düşecek ailenin bazı bireylerine ödenen nafakadır. Esasında evlilik veya boşanma ile bir ilişkisi yoktur. Hâkim talep halinde karar verir ve dava tarihinden itibaren bağlanır. (TMK m.364)

Yardım Nafakasının Şartları Nelerdir?

Yardım nafakası için bir dava açılmalıdır. Yoksulluğa düşecek tarafın talebi halinde hâkim, yardım nafakasına hükmedebilir, kendiliğinden nafakaya hükmedemez.

Yardım nafakası talep eden kişinin yoksul olması gerekmektedir. Ekonomik olarak durumu iyi olan bir kişi yardım nafakası talep edemez.

Nafaka alacaklısının talep sırası miras sırası takip edilerek olmalıdır. Örneğin alt soydan nafaka talep edebilecekken nafaka alacaklısı üst soya başvurursa talebi reddedilir.

Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri ise refah içinde bulunmalarına bağlıdır.

Eğer aile bağları ve ailenin birliği sarsılmışsa nafaka yükümlülüğü ortadan kalkar.

Yardım Nafakasının Yükümlüsü Kimdir?

Herkes yardımda bulunmadığında yoksulluğa düşecek altsoy (çocuklar ve torunlar), üstsoy (anne-baba ve büyük anne büyük baba) ve kardeşlere nafaka vermekle yükümlüdür. Bunların haricinde evlatlık ve evlat edinen arasında veya herhangi bir sebeple yasal sorumluluğu olan kişiler arasında da nafaka yükümlülüğü söz konusudur.

Yardım Nafakası Ne Zaman Başlar?

Yardım nafakası davası, hâkim nafakaya hükmettikten sonra son bulur ve ödeme tarihi davanın açılış tarihinden itibarendir, davanın ne kadar süre sürdüğü pek de önemli değildir. Zira esas alınan tarih davanın açılma tarihidir.

Yardım Nafakası Ne Zaman Biter?

Yardım nafakası, nafakaya ihtiyaç duyan kişinin ölmesiyle son bulur. Bunun haricinde nafakaya ihtiyacı olan kişinin artık yardıma muhtaç olmaması halinde veya nafaka yükümlüsünün ekonomik durumunun kötüye gitmesi halinde son bulur. Fakat bunun için mahkemeye başvurmak gerekir, hâkim kendiliğinden yardım nafakasının bitmesine karar veremez.

Eğer nafaka yükümlüsü ölürse, nafakaya muhtaç taraf başka bir nafaka yükümlüsüne başvurup tekrardan yardım nafakası talep edebilir.

Yardım Nafakası Davasında Usul 

Yardım nafakası davası açabilmek için öncelikle yardıma muhtaç kişinin bir avukat aracılığıyla veya kendi başına yerleşim yerindeki aile mahkemesine gidip kanunda açıkça belirtilen nafaka yükümlülüğü olan kişilerden nafaka talebinde bulunmalıdır.

Yoksulluğa düşmüş kişi davacıdır. Hâkim davacının mal varlığını, gerçekten yoksulluğa düşüp düşmediğini günümüzün ekonomik ve sosyal koşullarını da göz önünde bulundurarak değerlendirir. Davalı ise nafaka yükümlüsü olan hasımdır. Davacı mahkemeye yardıma muhtaç olduğunu ve davalı ile arasındaki hasımlığı ispat etmekle yükümlüdür.

Yardım Nafakasının Miktarı Nedir?

Dava, davacının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın mali gücüne uygun bir yardım isteminden ibarettir. (TMK m.365) Yardım nafakasının miktarı belirlenirken hâkim nafaka yükümlüsüne ağır bir külfet getirmeyen fakat yoksulluğa düşmüş tarafın da ihtiyaçlarına yetecek oranda bir miktar belirler. Hâkimin miktarı tolu olarak ya da her ay şeklinde ödenmesine yönelik geniş bir takdir yetkisi bulunmaktadır. 

Hâkim istem halinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir. (TMK m.365) Hâkimin yaptığı geniş çaplı araştırma sonucu, yardım nafakası verilip verilmeyeceğine verilecekse miktarının ne olacağı karara bağlanır.

Nafakanın, yükümlülerin bir veya birkaçından istenmesi hakkaniyete aykırıysa hâkim, onların nafaka yükümlülüğünü azaltabilir veya kaldırabilir. (TMK m.365)

Yardım nafakasına hükmedilirken dikkat edilmesi gereken son husus nafaka talebi eğer kardeşe yönelikse kanun kardeşin refah içinde yaşama şartını aramıştır. Fakat altsoydan ya da üstsoydan nafaka isteminde bulunurken refah içerisinde yaşama şartı aranmamaktadır.

Yardım Nafakası Davasının Özellikleri

  • Yardım nafakası davası, nafaka alacaklısına bakmakta olan resmi veya kamuya yararlı kurumlar tarafından da açılabilir.
  • Yardım nafakası kamu düzenine ilişkindir.
  • Nafaka alacaklısı, nafaka hakkından feragat edemez yalnızca ödenmemiş nafaka borçlarını ibra edebilir.
  • Nafaka hakkı kişiye bağlı bir haktır. Üçüncü kişilere devredilemez.

Yardım Nafakası Dilekçe Örneği

                                              İSTANBUL NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE

DAVACI: Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adresi

VEKİLİ:

DAVALI: Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adresi

KONU: Yardım nafakası talepli dava dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR:

HUKUKİ DELİLLER:

HUKUKİ SEBEPLER:

TALEP VE SONUÇ:

AD SOYAD:

İMZA:

Yardım Nafakası Avukatı ve Hukuki Destek

Yardım nafakası davası için benzer davalarda deneyimli bir nafaka avukatına ihtiyaç vardır. Nafaka davası boyunca hak kaybına uğramamak ve menfaatinize uygun bir savunma için iyi bir İstanbul Nafaka Avukatından hukuki destek almak oldukça önemlidir. Yardım nafakası çok hassas bir konu olduğundan Aile hukuku hakkında bilgili ve Türk Medeni Kanunu’na hâkim İstanbul Nafaka Avukatı ile beklediğiniz sonuca kısa zamanda ulaşabilir ve yıllar boyu davanın sonuçlanması beklemezsiniz. Zira nafaka davaları oldukça özenli bir şekilde sürdürülmesi gereken davalardandır.

Sıkça Sorulan Sorular

Yardım nafakasında görevli ve yetkili mahkeme davacının yerleşim derindeki Aile Mahkemesidir
Yardım nafakası davası için net bir süre öngörülmemiştir. Davanın görüldüğü mahkemenin yoğunluğu, iş yükü, davanın avukatın takibinde olup olmadığına göre davanın uzun veya kısa sürmesi değişebilmektedir. Fakat ortalama 2 ya da 3 ay süreceğini söylemek yanlış olmaz.
İştirak nafakası çocuğa 18 yaşını doldurana kadar ödenmektedir. İştirak nafakasını yardım nafakası ile karıştırmamak gerekir. Yardım nafakası için kanunda herhangi bir süre öngörülmemiştir.
İletişim