Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde son derece önemli bir hal alan vergi kaçakçılığı suçu, farklı şekillerde işlenmektedir. Yüksek meblağlar elde eden kişilerin, elde ettikleri bu meblağların bir kısmından da olsa vergiye vermek istememeleri sonucunda ortaya çıkan bir suçtur. Ceza hukuku içerisinde yer alan bu suç, çok farklı şekillerde işlenebilir. Şimdi size vergi kaçakçılığı suçu ve cezası konularından detaylı bir şekilde bahsedeceğiz.
Veri Kaçakçılığı Nedir?
Veri Usul Kanunu’nun 359. maddesi gereğince yapılan tanıma göre; vergi kanunları çerçevesinde düzenlenen ve ibraz edilme zorunluluğu bulunan defter ile kayıtların, hukuka aykırı bir şekilde düzenlenmesi, yok edilmesi ya da muhasebe süreçlerinde çeşitli hilelerin ortaya konulması suçu, vergi kaçakçılığı olarak adlandırılmaktadır. Farklı fiiller ile işlenebilen bir suç olmakla beraber, belirtilen fiillerden bir tanesinin işlenmesi halinde bile vergi kaçakçılığı suçu işlenmiş olarak sayılacaktır.
Vergi Kaçakçılığı Suçu Nedir? Fiilleri Nelerdir?
Günlük hayatta vergi kaçakçılığı suçunun farklı isimleri bulunmaktadır. Bu isimlerden biri “naylon fatura” iken, diğeri “sahte fatura” olarak bilinmektedir. Şikâyete bağlı bir suç olmamakla beraber, savcılık gerekli durumları görmesi halinde soruşturma başlatabilir. Ayrıca şikâyette bulunan bir kişi daha sonra şikayetini geri çekse bile, savcılık bu soruşturmayı devam ettirecektir. Ayrıca vergi kaçakçılığı suçunun fiilleri farklılık gösterir. Bunlar ise şu şekildedir:
- Yasal bir durumu olmayan defterlerin tutulması,
- Hesap ve muhasebe sürecinde çeşitli hilelerin yapılması,
- Belgelerin sahtesinin düzenlenmesi,
- Defter sayfalarında değişiklik yapılması,
- Yanıltıcı belgelerin kullanılarak hile yapılması,
- Belgelerin herhangi bir şekilde ibraz edilememesi,
- İlgisiz kişilerin hesapları üzerinden işlem gerçekleştirme ve
- Belge ile kayıtların ortadan kaldırılması gibi suç fiilleri, vergi kaçakçılığı suçları arasında yer almaktadır.
Yukarıdaki suç fiillerinden yalnızca bir tanesinin bile gerçekleştirilmiş olması, kişinin vergi kaçakçılığı suçunu işlemiş olması anlamına gelecektir.
Vergi Kaçakçılığı Cezası Ne Kadardır?
Gerçekleştirilen suç fiillerine göre vergi kaçakçılığı cezası da değişikliğe uğramaktadır. Bu çerçevede vergi kaçakçılığının cezası, Vergi Usul Kanunu’na göre 18 ay ila 3 yıl arasında hapis olarak değişiklik göstermektedir.
Defter ile belgelerin ortadan kaldırılması, sayfalarda değişikliklerin yapılması ya da sayfaların ortadan kaldırılması ile sahte belge ya da fatura düzenlenmesi fiillerinin gerçekleştirilmesi durumunda ise Vergi Usul Kanunu’na göre verilecek olan ceza 3 yıl ila 5 yıl arasında hapis olarak belirlenmiştir.
Maliye bakanlığı ile ilgili herhangi bir anlaşması olmayan kişilerin belgeleri düzenlemesi ve yetkisiz kişilerin bastığı belgelerin kullanılması suçlarında verilecek olan ceza ise 2 yıl ila 5 yıl arasında hapis olarak belirlenmiştir. Verilen cezanın uzunluğu sebebi ile kişinin aldığı cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkün olmaz. Adli Para Cezası isimli içeriğimizi de inceleyebilirsiniz. Ancak hapis cezasının ertelenmesi durumu söz konusu olabilir.
Vergi Kaçakçılığı İhbarı Nasıl Yapılır?
Kişilerin vergi kaçakçılığı yaptığı biliyor ise, bu durumda ALO 189 Maliye Hattı üzerinden vergi kaçakçılığı ihbarı yapılabilir. İhbar işlemleri Vergi Dairelerinde ya da Defterdarlıklarda da yapılabilir. İhbarın değerlendirilmesi için ise TC Kimlik Numarası ile beraber adres bilgisinin olması da zorunludur. Diğer detaylar ise aşağıdaki gibidir:
- Vergi kaçakçılığı ihbar ikramiyesi bulunur ancak bunun belirli şartları vardır. Sürekli yükümlülüğün olması gereken gelirler ile somut delillerle ihbar yapıldı ise, ihbar eden kişinin ihbar ikramiyesi alması mümkündür.
- İhbar ikramiyesinin 3’te 1’lik kısmı kesin tahakkukta, 3’te 2’lik kısmı ise tahsilden sonra ödenmektedir.
Yukarıda da görüldüğü üzere, vergi kaçakçılığı suçlarının ihbar edilmesi sonrasında ihbar eden kişinin ikramiye alması da mümkündür. Ayrıca vergi kaçakçılıklarında alınan cezaların ertelenmesi, azaltılması ya da tamamen ortadan kaldırılması da mümkün olabilmektedir. Bunun yanında, pişmanlık duyulmasında da verilen ceza ortadan kaldırılabilir.
Vergi Kaçakçılığı Suçunda Pişmanlık
Vergi kaçakçılığı suçundan yargılanmış ve ceza almış olan kişilerin, pişmanlık sonrasında cezalarının kaldırılması olası bir durumdur. Ayrıca pişmanlık maddesi gereğince kişiye soruşturma açılmamakta ve cezalandırma da gerçekleştirilmemektedir. Ancak pişmanlık durumunun gerçekleşmesi için aşağıdaki gereklerin yerine getirilmesi zorunludur:
- Vergi beyanının verildikten sonra 15 gün içerisinde düzeltilmesi,
- Kanuna aykırı durumlar hakkında başkası tarafından farklı bir beyanın bulunmaması ve
- Bildirimin fiilin tespitinden önce resmi kayıtlara geçirilmiş olması, vergi kaçakçılığı suçundan pişman olunması için gerekli eylemlerdir.
Pişmanlık gerçekleşecek ise yukarıdaki eylemlerin gerçekleştirilmiş olması çok önemlidir. Bundan sonra hâkimin takdirine göre cezada indirim ya da cezanın kaldırılması ortaya çıkabilir. Ceza Hukuku kategorisini de inceleyebilirsiniz.
Son dönemde oldukça sık karşılaşılan suçlardan bir tanesi olan vergi kaçakçılığı suçu, net fiiller çerçevesinde denetlenmekte ve sürekli olarak kontroller de gerçekleştirilmektedir. Biz de bu çerçevede “Vergi Kaçakçılığı Nedir? Suçu ve Cezası” isimli içeriğimiz ile size tüm detaylardan bahsetmeye çalıştık.
