Yasa gereğince belirlenmiş oranlarda, ölen kişinin vârislerine mal varlığının paylaştırılması ve vasiyetnameye uygun şekilde hareket edilmesi, mal paylaşımı olarak adlandırılmaktadır. Vasiyetnamenin olup olmamasına göre mal varlığının paylaşımı değişikliğe uğrayacağı gibi ölen kişinin eşinin olup olmaması da mal paylaşımını doğrudan etkilemektedir. Bu çerçevede eş hayatta ise mal varlığının 4’te 1’i eş ile 4’te 3’ü ise çocukları arasında eşit oranda dağıtılır. Ancak belirli kriterler de bulunduğu için çok dikkat gerektiren bir konudur. Biz de miras paylaşımı nasıl yapılır? isimli içeriğimizde tüm bu detaylardan bahsedeceğiz.
Miras Paylaşımı Nedir?
Ölen kişinin sahip olduğu mal varlığının, mirasçılarına yasa gereğince belirtilen oranlarda paylaştırılması, bu süreçte ölen kişinin ölmeden önce bir paylaşıma gidip gitmediği dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Buna miras paylaşımı adı verilir. Ayrıca miras paylaşımında mirasçı olabilecek iki farklı kişi bulunur. Bunlar;
- Yasal Mirasçı ve
- Atanmış Mirasçı olarak adlandırılmaktadır.
Yukarıdaki gruplara göre miras paylaşımı kanuna uygun olarak gerçekleştirilmektedir. Şimdi size mirasçılar ile ilgili detaylardan bahsedelim.
Yasal Mirasçı Nedir?
Kişi öldükten sonra geriye herhangi bir vasiyetname bırakmadı ise bu durumda yasal mirasçı terimi devreye girer. Buna göre mal varlığı kanunda belirtilen oranlarda eşe ve çocuklara eşit oranda dağıtılır. Bunun oranı eşe 4’te 1, çocuklara 4’te 3 olarak belirlenmiştir. Diğer detaylar ise aşağıdaki gibidir:
- Kişinin eşi sağ değil ise, bu durumda miras çocuklara eşit oranda pay edilir.
- Çocuklardan birinin, kişi ölmeden önce ölmesi durumunda ise, bu durumda miras sağ ya da ölmüş olan tüm çocuklara eşit oranda pay edilir.
- Ölen çocuğun payı ise çocuklarına kalacaktır.
Yukarıdaki paylaşım esası, yasal mirasçılar için belirlenmiştir. Bununla birlikte bir de atanmış mirasçı kavramı bulunur.
Atanmış Mirasçı Nedir?
Miras bırakan kişi, kimlere miras kalacağını kendi hür iradesi ile belirleyebilir. Ancak bunu ölmeden önce bir vasiyetname ile belirtmesi gerekecektir. Bu şekilde miras bırakan kişi hür iradesiyle istediği kişi ya da kişilere mirasını bırakabilir. Ayrıca atanmış mirasçı da yasal mirasçı gibi mirasçı statüsünde yer almaktadır.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Miras bırakan kişinin ölmeden önce belirlediği ya da yasal yollarla mirasa hak kazanan kişilere mal varlığını bırakması ve bunun belirtilen ölçüde pay edilmesi esası, mal paylaşımını tanımlamaktadır. Ancak mal paylaşımında pek çok özel husus dikkat çeker. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
- Eş hayatta ise, mal varlığının 4’te 1’i eşe verilir. Kalan 4’te 3’lük kısım ise çocuklar arasında eşit olarak paylaştırılmaktadır.
- Eş hayatta değil ise mal varlığının tamamı çocuklar arasında eşit olarak paylaştırılır. Çocuklardan biri miras bırakandan önce ölürse, ona düşen pay kendi çocuklarına aktarılacaktır.
- Miras bırakanın evlatlık bir çocuğu var ise, bu durumda evlatlığın mirasçı olmaması ile ilgili herhangi bir sorun yoktur. Ancak evlat edinen ile yakınlarının evlatlığa mirasçı olması mümkün değildir.
- Miras bırakan kişi mirasının tamamını belirlediği kişilere bırakabilir. Bunun için ölmeden önce bir vasiyetname hazırlaması gerekir. Vasiyetnamenin bulunması, miras bırakılmayan kişilerin mirasta söz hakkı olmasını engeller.
- Devlet dışında tüm tüzel kişiler mirasçı olarak atanabilir. Bu mirasçılara atanmış mirasçı adı verilmektedir.
- Nikahsız eşin mirastan pay hakkı bulunmaz. Ancak vasiyetname ile bu hakkı elde etmesi mümkündür.
- Çocuk evlilik dışı olarak yapılmış ise bu durumda mirastan atılması mümkün değildir. Çocuk annenin mirasçısı olarak nitelendirilecektir.
- Miras bırakanın çocukları, eşi ve torunları hayatta değil ise bu durumda miras eşit oranda anne ve babaya paylaştırılır.
- Miras bırakan kişinin eşi, çocukları, torunları, anne, babası ve kardeşlerinden hiçbiri yok ya da hayatta değilse, bu durumda miras devlet hazinesine kalacaktır.
Miras mal paylaşımı nasıl yapılır? sorusuna en net bu şekilde cevap verilebilir. Ancak sürecin etkin şekilde yönetilebilmesi için çoğu durumda miras hukuku alanında tecrübeli bir avukattan destek alınması gerekir.
Miras Nasıl Bölünür?
Miras, miras hukuku düzenlemelerini ihtiva eden 4721 sayılı yürürlükteki Türk Medeni Kanunu hükümleri çerçevesinde bölünür. Mirasın nasıl bölüneceği, somut olayın özellikleri ve koşulları dikkate alınarak belirlenir. Bu çerçevede, telafisi güç ve hatta belirli durumlarda imkansız kayıplar yaşanmaması adına avukat yardımına başvurulması en sağlıklı yaklaşım olacaktır.
Miras Bırakan Kişinin Malları Nelerdir?
Mirasçılara miras bırakandan mal varlığı (taşınır ve taşınmazlar) kaldığı gibi miras bırakanın borçları da mirasçılara kalmaktadır. Bazı durumlarda borcun mal varlığından daha fazla olması halinde reddi miras davası açılabilmektedir. Mirasın reddi davası isimli içeriğimizden detayları öğrenebilirsiniz. Bununla beraber miras bırakanın mirasçılara kalan tüm mal varlıklarına tereke adı verilmektedir. Eğer mirasçı, miras bırakanın mal varlığı ile ilgili tam bilgi sahibi değilse, bu durumda tereke tespiti davası açılabilmektedir. Böylece miras bırakan kişinin malları tespit edilebilecektir.
Miras bırakanın mal varlığının paylaşılması ile ilgili tüm konulardan “Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?” içeriğimizde bahsetmeye çalıştık. Bununla beraber miras bırakanın hayatta olan mirasçılarına göre mal paylaşımında değişiklikler olacağı için tecrübeli bir miras hukuku avukatı ile sürecin ilerletilmesi gerekir.
