İşveren ile işçi arasında hukuki düzenlemelere sebep olan pek çok olay yaşanmaktadır. Bu olaylarda haklı tarafın tespit edilebilmesi, adaletin sağlanabilmesi için İş Kanunu düzenlemeleri gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde işveren tarafından hakarete uğrayan işçilerin hakları korunmakta, olumsuz davranışlardan uzak kalmalarına yardımcı olunmaktadır. Ayrıca işçiler, iş hayatında sahip olduğu haklarının farkında olmadıkları için, işverenlerin baskıları da artmaktadır. Bu nedenle iş kanunu ile gerekli bilgilendirmeler de yapılabilmektedir. Biz de bu çerçevede içeriğimizde işverenin işçiye hakaret etmesi konularının tüm detaylarından bahsedeceğiz.
İşverenin İşçiye Hakaret Etmesi Suçu Nedir?
İşyerinde çalışan işçinin; kendisine ya da ailesine onur kırıcı, hakaret içerici sözler söylenmesi, eylemler gerçekleştirilmesi, iş sözleşmesi olmasına rağmen, haksız şekilde işten çıkarılması, işverenin işçiye hakaret etmesi suçu kapsamında değerlendirilmektedir. Suç kapsamında önemli bilgiler aşağıdaki gibidir:
- Yalnızca işçinin değil, işçinin aile bireylerinden biri ya da birkaçına hakaret edilmesi de bu suç kapsamında yer almaktadır.
- İş Kanunu’nun 24/2 maddesince düzenlenmiş ve uygulanmaktadır.
- İşverenin işçiye belirtilen hallerdeki hakaretleri etmesi durumunda, işçinin iş sözleşmesini feshetme hakkı oluşmaktadır.
- Fesih haklı şekilde gerçekleştirildiği için işçinin işverenden kıdem tazminatı alma hakkı da doğacaktır.
Yukarıdaki durumların tamamı, işverenin işçiye hakaret suçu kapsamında yer almaktadır. Ancak işçi bu durumlarda iş sözleşmesini feshederse, bunu haklı sebeplere dayandırması gerekir. Aksi durumda kıdem tazminatı alma hakkını kaybedecektir. Peki, işçi bu durumu nasıl ispatlayabilir?
İş Sözleşmesini Feshetmek İçin İspat Zorunluluğu
İşveren ile işçi arasında bağın saygı çerçevesinde olması, her iki tarafın da karşı tarafın haklarını bilmesi ve koruması gerekir. Ancak bu durum çoğu zaman dikkate alınmaz ve özellikle işverenler tarafından işçinin hakları çiğnenir. İşte bu durumda işçinin iş sözleşmesini feshetme hakkı saklıdır. Ancak bunu haklı sebeplere dayandırması bir zorunluluktur. Peki, ispatı hangi şekillerde gerçekleştirebilir?
- Şirket içerisinde işveren tarafından işçiye gönderilen e-postalar,
- Şirket uygulamaları, WhatsApp, Telegram gibi mesajlaşma uygulamaları üzerinden gönderilen mesajlar,
- Hakaret ve onur kırıcı sözlere şahit olan kişilerin tanık gösterilmesi,
- Sesli görüşmeler sonucunda görüşmelerin kayıtlarının beyan edilmesi ve
- Güvenlik kamerası kayıtları, işverenin haklı sebeplerle iş sözleşmesini feshettiğini kanıtlaması için kullanılan ispat yöntemlerinden bazılarıdır.
Yukarıdaki yöntemler kullanılarak, iş sözleşmesinin haklı sebeplere dayandırılarak feshedilmesi mümkündür. Bu şekilde işçi kıdem tazminatı alma hakkını elde edecektir.
İş Sözleşmesi Feshi ve Kıdem Tazminatı Alma Süreci
İşçinin işten çıkarılması durumunda, kıdem tazminatı alma hakkı olur. Kendisi istifa ederse bu hakkı kaybolur. Ancak hakaret vb. durumlar var ise, o halde işçi haklı sebeplerle sözleşmeyi feshetmiş olacaktır. Böylece kıdem tazminatı alma hakkı oluşur. Ancak bu süreçte bazı durumların bilinmesi gerekir. Bilinçsiz hareket edilirse, hak kayıpları ortaya çıkacaktır. Bilinmesi gereken önemli konular aşağıdaki gibidir:
- İşçinin hakaret durumunda bu hakkını kullanabilmesi için o işyerinde en az 1 yıl çalışmış olması gerekmektedir.
- Hakaret ya da bir eylem gerçekleşmiş ise bu durumda işçinin 6 gün içerisinde istifa etmesi gerekecektir. Bunun en uzun süresi ise 1 yıldır. 1 yılı geçerse hakkını kaybeder.
- İspatlanması durumunda işveren Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi kapsamında yargılanmaktadır.
Yukarıdaki konular, kıdem tazminatı sürecinde hem işçi hem de işveren için son derece önemlidir. Bunun tüm detaylarının kontrol altında tutulması gerekmektedir.
İşveren ile işçi arasında hakaret vb. durumların yaşanması halinde, İş Kanunu devreye girer. İşçi hakaret vb. durumları ispatlarsa işten haklı şekilde ayrılma hakkı elde eder. Bu nedenle ispat süreci çok önemlidir. Buradan hareketle, İş Kanunu ile işverene karşı işçinin hakları etkin şekilde korunmaktadır. Biz de bu içeriğimizde size “İşverenin İşçiye Hakaret Etmesi” konularından tüm detaylarıyla bahsetmeye çalıştık.
Hakarete Uğrayan İşçi Ne Yapmalı?
İşçi, işyerinde işvereninden veya işveren vekilinden hakarete maruz kalırsa, iş akdini haklı gerekçeyle feshetme ve işvereninden kıdem tazminatı talep etme hakkına sahiptir. Bununla birlikte, kendisine hakaret eden işverenin cezalandırılması adına Cumhuriyet Savcısına şikayette bulunabilir. Yine hakaret nedeniyle manevi tazminat istemiyle dava açma hakkına sahiptir. İşçinin iş akdini haklı sebeple feshetme ve kıdem tazminatı talep etme hakları 4857 sayılı İş Kanunu’nda düzenlenmiştir. İşvereninin hakaretine maruz kalan işçi;
- İş akdini haklı nedenle feshedebilir.
- Kıdem tazminatı talep edebilir.
- Cumhuriyet Savcılığına şikayette bulunabilir.
- Manevi tazminat davası açabilir.