Çeşitli sebeplerden ötürü açılan davalar, kimi zaman aylarca ve yıllarca sürer. Bu süre içerisinde davacının maddi ve manevi açıdan çok zorlanması, çeşitli kayıplar yaşaması da olasıdır. İşte bu sebeple mahkeme tarafından davacıya, çeşitli imkanlar elde etmesi ve güvenceler kazanması için bazı tedbirler sağlanmaktadır. Bu tedbir kimi zaman bir malın satışının bir süre engellenmesi, kimi zaman da şerh konulması olarak karşımıza çıkabilir. Tüm bu bilgiler ışığında size tedbir kararı nedir? İhtiyati tedbir ve diğer pek çok konudan bahsedeceğiz.
Tedbir Kararı Ne Demektir?
Dava açıldıktan sonra, mahkemenin çok fazla davaya bakması, iş yükünün çok fazla olması sebebiyle, yıllar süren davalar ortaya çıkmaktadır. İşte bu çerçevede, uzun süren davalarda, davacının haklarının korunması ve olası zararların önüne geçilmesi için, mahkeme tarafından hukuki bir koruma sağlanmaktadır. Bu korumaya da, tedbir kararı adı verilir. Tedbir kararındaki temel amaç, davanın uzun süren seyri süresince, maddi ve manevi pek çok zarara uğramasının önüne geçmektir. Peki, ihtiyati tedbir ne demek?
İhtiyati Tedbir Nedir?
Açılan davanın uzun sürmesi sonucunda, davalının pek çok hamle yaparak, davanın sonucuna doğrudan etki etmesi olası bir durumdur ve daha önce bu tarz durumlarla da sık sık karşı karşıya kalınmıştır. İşte davanın uzun sürmesi sonucunda, davalının sonuca etki eden hareket ve tutumlarda bulunmaması için, çeşitli mallara konulan tedbire, ihtiyati tedbir adı verilmektedir. Davacı için hukuki bir güvence olan ihtiyati tedbir, davanın devam ederken, ilk etapta olduğu gibi en doğru sonucun verilmesi için oldukça önemlidir. Peki, hangi türde ihtiyati tedbir kararları bulunur?
İhtiyati Tedbir Türleri
Davacının haklarının kaybolmaması maksadıyla, türler tedbirler konulur ve ihtiyati tedbir olarak adlandırılan bu tedbirlerin 3 ana ihtiyati tedbir türü bulunur:
- Eda Amaçlı Tedbir: Bir faaliyetin gerçekleştirilmesi ya da gerçekleşmemesi ile beraber, mahkemenin geçici suretle davacıya bir şeylerin verilmesi, eda amaçlı tedbir olarak adlandırılmaktadır.
- Teminat Amaçlı Tedbir: Davalı ve davacının ortak malının tedbir altına alınması, zararı engelleyecek her türü hamlenin gerçekleştirilmesi, teminat amaçlı tedbir sınıfında yer alır.
- Düzenleme Amaçlı Tedbir: Davalı ve davacı arasındaki hukuki ilişkide geçici de olsa bir barışın sağlanması amaçlı ortaya konulan tedbirdir.
Hakkın korunması, davanın sonucuna etki edilmemesi için, mahkeme tarafından yukarıdaki ihtiyati tedbir türleri uygulanabilmektedir. Tüm bu tedbirler, hakimin doğru bir karar vermesi adına oldukça önemlidir. Peki, ihtiyati tedbir kararı hangi şartlarda verilir?
İhtiyati Tedbir Şartları
Hakim tarafından, davacının haklarının korunması için ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Ancak bunun için bazı temel şartların göz önünde bulunabileceğinin bilinmesi gerekir. Bu kapsamda;
- Malvarlığında önemli bir zarar ortaya çıkacaksa,
- Davacının hakkını elde etmesi imkansız hal alacaksa,
- Hakkını tamamen kaybedecekse,
- Davanın gecikmesi çeşitli sakıncaları ortaya çıkaracaksa, ihtiyati tedbir kararı hakim tarafından verilebilir.
Şartlar uygun olursa, hakim ihtiyati tedbir kararını yukarıdaki unsurları göz önünde bulundurarak verebilir. Peki, ihtiyati tedbir kararının talep edilmesi için nelerin yapılması gerekir?
İhtiyati Tedbir Talebi
Talep davanın seyri sürerken veya dava başlamadan önce edilebilir. Ancak bazı durumlarda hakime bu yönde bir talep gelmeden, hakim kendisi de ihtiyati tedbir kararı alabilir. Genel şartlar göz önünde bulundurulduğunda ise, her iki taraf da dinlendikten sonra ihtiyati tedbir kararı alınıp, alınmayacağı göz önünde bulundurulur. Bununla beraber dikkat edilmesi gereken konular aşağıdaki gibidir:
- İhtiyati tedbir talebi, dava açılmadan önce istenecekse, o halde yetkili olan mahkemeden tedbir kararının istenmesi gerekir. Dava açılırsa ve sonrasında ihtiyati tedbir istenirse, o halde dava hangi mahkemede görülürse, o mahkemeden talep edilmesi gerekecektir.
- Kişinin ihtiyati tedbir kararı istemeden önce, bu kararın neden alınması gerektiğini kanıtlaması gerekir. Haksız bir kazanç elde etmek için de istiyor olabilir.
- İhtiyati tedbir kararının aleyhine verildiği kişi, bu konuda bir teminat göstermesi durumunda, hakim tarafından ihtiyati tedbir kararının değiştirilmesini sağlayabilir. Bazı durumlarda tedbir kararı tamamen de ortadan kaldırılmaktadır.
Yukarıdaki değerlendirmeler çerçevesinde ihtiyati tedbir talep edilmektedir. Ayrıca konu ile ilgili tüm süreçlerde, Avukat Danışmanlık kategorisini inceleyerek ve bizimle iletişime geçerek aklınızdaki sorulara cevap bulabilirsiniz. Peki, ihtiyati tedbir kararının içerisinde neler bulunur?
İhtiyati Tedbir Kararında Neler Yazar?
Hakim tarafından ihtiyati tedbir kararı verildi ise, bu durumda aşağıdaki maddeler kararın içerisinde yer alacaktır:
- Tedbir kararını sağlayacak olan ispatlar,
- Tedbir için istenilen teminatın miktarı,
- Tedbir isteyen ya da aleyhine tedbir kararı verilen kişinin kişisel bilgileri ile
- Hangi tedbir çeşidine göre karar verildiği, ihtiyati tedbir kararı içerisinde yer almaktadır.
Tedbir kararı içerisinde bulunması gereken temel maddeler yukarıdaki gibidir. Peki, bu tedbir kalkar mı? Kalkarsa hangi durumlar ön plandadır?
İhtiyati Tedbir Kararının Kaldırılması
Kişi, güvence elde etmek için, mahkemeden ihtiyati tedbir kararı talep edebilir. Eğer şartlar uygunsa ve gerekli kanıtlar da sağlanmışsa, o halde tedbir kararı verilir ve kişi güvence altına alınarak, maddi kayba uğraması önlenir. Ancak ihtiyati tedbir kararı verildikten sonra, bu kararın kaldırılması da mümkündür. Tedbir kararı aleyhine alınan kişi, bir teminat öderse, karar kaldırılabilir. Bununla beraber, mahkemenin gerekli şartları incelemesi sonrasında, teminat kararına gerek olmadığına karar vermesi ile ihtiyati tedbir kararı kaldırılabilir.
İhtiyati tedbir buradan hareketle, davaların doğru sonuca ulaşması için en önemli yöntemlerden bir tanesidir. Biz de bu kapsamda içeriğimizde size “Tedbir Kararı Nedir? İhtiyati Tedbir Kararı” konularından detaylı bir şekilde bahsetmeye çalıştık.
