Sorgu avukatı; sanık ya da şüphelinin soruşturma ve kovuşturmaya konu teşkil eden suçla alakalı olarak dinlenmesi sürecinde hukuki yardım sağlar. Gerek soruşturma gerekse kovuşturma sürecinde yapılabilen sorgu, soruşturma safhasında Sulh Ceza Hakimliği; kovuşturma safhasında ise ceza davasının açıldığı görev – yetki sahibi mahkeme tarafından yapılır.
Sorgu avukatı, sorgu işlemi sırasında hukuk dışı müdahalelerin ve hak kaybının yaşanmaması adına gereken hukuki desteği sağlar. Sorgu ile ifade, uygulamada sıkça karıştırılmaktadır; ancak, ne var ki ifade ile sorgu tamamen farklı kavramlardır. İki kavram arasındaki en büyük ayrım: ifade alma işlemi savcılık veya kolluk görevlileri aracılığıyla gerçekleştirilirken sorgu işleminin muhakkak bir hakim tarafından gerçekleştirilmesidir.
Sorgu avukatına ilişkin bilgi verdiğimiz içerikte, şüpheli ve sanık kavramlarıyla ceza hukuku kapsamında ne anlatılmak istendiğinin de izah edilmesi, konunun anlaşılması açısından isabetli olacaktır. Soruşturmada suç şüphesi altında bulunan kişi şüpheli; kovuşturma sürecinde suç şüphesi altında bulunan kişi ise sanık sıfatını haizdir.
İstanbul’da Sorgu Avukatı Hizmetini AHD Hukuk Nasıl Vermektedir?
İstanbul’da sorgu avukatı hizmeti veren AHD Hukuk avukatları; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.148’de düzenleme altına alınan İfade Alma ve Sorguda Yasal Usuller başlığıyla tanzim edilen hükümlerin tam ve eksiksiz uygulanmasını; bu kapsamda, şüpheli veya sanığın hukuk dışı müdahalelere maruz kalmadan özgür iradesiyle beyanda bulunmasını sağlar.
İstanbul’da sorgu avukatı olarak mesleğini icra eden AHD Hukuk avukatları, suç kapsamında yürütülen soruşturma veya kovuşturmaya konu suçun şüphelisi sıfatını haiz kişilerin sorgusunda; kötü davranma, işkence, yorma, aldatma, ilaç verme, cebir veya tehdit uygulama, birtakım araçları kullanmak suretiyle bedensel yahut ruhsal müdahalelerde bulunulmasının önüne geçerek hukuki destek verir.
Sorgu işlemi, şüpheli veya sanığın istemi halinde, muhakkak avukat nezaretinde icra edilir. Şüpheli veya sanık, özgür iradesiyle seçtiği sorgu avukatı yanında hazır bulunurken beyanda bulunabilir. İstanbul’da sorgu avukatı hizmeti veren AHD Hukuk avukatları, şüpheli veya sanığın hukuki kayıp yaşamaması ve hukuk dışı müdahalelere maruz kalmaması adına gereken hukuki yardımı sağlar. Bazı hallerde ifade alma ve sorgu işlemi, ilgilinin talebi olmasa dahi mutlaka avukat huzurunda gerçekleştirilir. Bu haller şunlardır:
- CMK m.150/2 hükmü uyarınca, avukatı olmayan şüpheli veya sanık; on sekiz yaşından küçük, kendisini müdafaa edemeyecek düzeyde malul, sağır veya dilsizse, talebine gerek duyulmaksızın avukat görevlendirilir.
- CMK m.150/3 hükmü gereği, alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlar hakkında yürütüle soruşturma ve kovuşturma sürecinde, avukatı bulunmayan şüpheli ve sanık adına baro tarafından zaruri avukat atanır.
- CMK m.101/3 hükmü uyarınca, şüpheli ya da sanık hakkında tutuklama talebi söz konusuysa, ilgilinin belirleyeceği yahut baro tarafından görevli kılınacak bir avukat yardımından istifade edilir.
- CMK m.250 hükmü gereği, seri muhakeme usulü kapsamında yürütülen soruşturmalarda şüpheli veya sanık sıfatını haiz kişinin, avukat ile temsil olunması şarttır.
Sorgu Avukatı Olarak Verdiğimiz Hizmetler
İstanbul’da sorgu avukatı olarak hizmet veren AHD Hukuk olarak, Ceza Muhakemesi Kanununun 148.maddesinde düzenleme altına alınan yasak sorgu yöntemlerine başvurulmaması, şüpheli veya sanığın özgür iradesinin etki altına alınarak istemediği beyanlarda bulunmasına mani olunması ve bu süreçte kanundan doğan haklarının ihlal edilmemesi adına gereken bilumum avukatlık faaliyetini yürütmektedir. Bu kapsamda;
- Kötü davranma,
- Fiziksel veya ruhsal işkence,
- İlaç verme,
- Yorma,
- Aldatma,
- Cebir,
- Tehdit,
- Birtakım araçlara başvurma,
- Kanuna aykırı vaatte bulunma,
Ve benzeri uygulamaların yaşanmaması adına hukuk yardımı verir. Bununla birlikte, sorgu sırasında, şüpheli veya sanığın haklarının tam ve eksiksiz kullanmasını, buna mani müdahalelere karşı itiraz edilmesini ve hak kaybı yaşanmamasını sağlar. Sorgu işleminde şüpheli veya sanığa tanınan haklar, şunlardır:
- Kimlik tespiti yapılması,
- İsnat edilen suçun izah edilmesi,
- Avukat tutma hakkının hatırlatılması,
- Susma hakkının hatırlatılması,
- Şüpheli veya sanığın delillerinin toplanmasını talep etme hakkı,
- Kişisel ve ekonomik durumunun sorulması.
Sorgu Avukatı Ücretleri
Sorgu avukatı ücretleri; kişi ile sorgu avukatı arasında serbestçe tayin edilir. Avukat, somut dosyaya ilişkin yapacağı değerlendirme ve mütalaasında dosyanın iş yükünü, yoğunluğunu, söz konusu suçun vasfını ve somut olaya ilişkin koşulları göz önünde bulundurarak ücretlendirmeye karar verir. Bu itibarla, sorgu avukatı ücretlerine ilişkin avukat değerlendirmesi olmaksızın ücret ifade etmek, isabetli olmayacaktır.