Kamu davası, suç işlendiğine ilişkin yeterli şüphe oluştuğu kanaati üzerine savcılık tarafından açılan ceza davasıdır. İddia makamı (savcılık) tarafından ceza mahkemelerinde açılan davaların tamamı, ceza muhakemesine göre kamu davası niteliği taşır. Buradan hareketle denilebilir ki, şikayet üzerine ya da savcılık marifetiyle re’ sen açılan ceza davalarının tamamının hukuksal niteliği kamu davasıdır. Son soruşturmanın açılması kararı üzerine açılan ceza davaları da hukuksal niteliği itibariyle kamu davasıdır.
Ceza davasının hukuki niteliği, soruşturmaya konu suçun şikayete tabi suçlardan olup olmamasıyla ilgili değildir. Bir diğer ifadeyle, suçun takibi şikayete tabi olsun ya da olmasın, bu durum, suç hakkında açılan ceza davasının kamu davası niteliği taşıyıp taşımadığı üzerinde belirleyici değildir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun İkinci Bölüm “Soruşturma İşlemleri” başlığı altında hüküm altına alınan madde 160/1 düzenlemesi;
Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
Soruşturma işlemleri neticesinde elde edilen deliller, söz konusu suçun işlendiği konusunda kafi düzeyde şüphe oluşturuyorsa; iddia makamı (Cumhuriyet Savcısı), iddianame düzenlemek suretiyle kamu davası açar. Cumhuriyet savcısı, soruşturma işlemleri neticesinde, suç hakkında kamu davası açılması adına kafi düzeyde şüphe oluşturacak delil toplanamaması veya kovuşturma imkanının mevcut olmaması durumlarında ise kovuşturmaya yer olmadığına karar verir.
Özellikle belirtmek gerekir ki, kamu davası açmak için yeterli şüphe bulunmasına karşın kimi durumlarda kamu davası açılmaz; kamu davası açılmasının ertelenmesi yönünde karar verilebilir. Düzenlenen bir iddianamede “Davacı” karşısında “K.H.” yani Kamu Hukuku yazar. Zira herhangi bir suç hakkında, şikayetçisi olsun ya da olmasın, açılacak ceza davasının hukuksal niteliği kamu davasıdır. Kamu davası, suç oluşturduğu ileri sürülen eyleme ilişkin maddi gerçeğin, hakikatin ortaya çıkarılmasını amaçlar.
Maddi gerçekten, vuku bulan bir hadisenin delillerle temsil edilmiş biçimidir. Ceza davasının kamusallığı ve mecburiliği ilkesi, ceza muhakemesi hukukuna hakim ilkelerdendir. İşbu ilkeler gereği, bir suç işlendiği takdirde savcılık tarafından araştırma yapılması, delil toplanması, dava açılması ve açılan davanın sonuna kadar takip edilmesi gerekir. Fakat kovuşturmaya yer olmadığı kararı veya kamu davası açılmasının ertelenmesi kararı, kamu davasının mecburiliği ilkesine istisna teşkil eder.
Kamu Davası Nasıl Sonuçlanır?
Kamu davası, savcılık makamı tarafından açılan ve ceza davası niteliğine haiz olan davaya verilen addır. Savcılık, kamu davasında iddia makamı sıfatına sahiptir. Kamu davaları şikayete bağlı olarak ya da iddia makamı tarafından re ’sen soruşturma başlatılmak sureti ile açılabilir. Şikayete bağlı olarak ya da şikayet şartı aranmaksızın açılan kamu davalarında dava açma yetkisi savcılık makamınındır.
Savcılık, suç işlendiğine dair yeterli şüphe tespit ettiği takdirde kamu davasını iddianame hazırlamak sureti ile açar. Şikayetçi olup olmadığına bakılmaksızın her tür ceza davası kamu davası olma özelliğine sahiptir.
Kamu davasının açılma nedeni suç olarak kabul edilen fiillerin işlenip işlenmediğini tespit etmektir. TCK uyarınca ve özel ceza kanunlarında suç teşkil eden fiiller sebebi ile devlet ya da toplum zarar gördüğünde kamu davası açılır. Maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasını amaçlayan kamu davalarında suç işlendiği tespit edildiği takdirde faile ceza verilir.
Kamu davası açma görevi Cumhuriyet savcılarına aittir. Toplum düzeni suç işlendiğinde bozulur. Kamunun zarar görmesi ise devletin istemediği bir durumdur. Kanunda suç teşkil eden fiiller sebebi ile toplumun zarar görmesi durumunda devletin yetkilendirdiği iddia makamı sıfatına sahip olan savcılık kamu davasını açma yetkisine sahiptir.
Kamu davası açıldığında fail ya da faillerin suçlu bulunması durumunda işlenen kanuna aykırı filler sebebi ile suç işleyen çeşitli yaptırımlara tabi olur. İşlenen suçun ağırlığı, suça öngörülen ceza miktarı gibi birçok kriter ceza verilirken dikkate alınır.
Kamu davası sonucunda çeşitli kararlar verilebilir. Kamu davasında verilebilecek hüküm türleri aşağıdaki gibidir:
- Düşme,
- Mahkumiyet,
- Beraat,
- Ceza verilmesine yer olmadığı kararı,
- Davanın reddi,
- Güvenlik tedbirine hükmedilmesi kararı.
Kamu Davası Örnekleri
Kamu davası savcılık makamı tarafından ceza mahkemesine açılan davaları ifade eder. Kamu davası şikayete bağlı olarak açılabileceği gibi şikayet koşulu olmadan işlenmiş suçlar için de açılabilir. Kanun şikayete tabi suçların yanı sıra şikayete tabi olmayan suçları da belirtir.
Kamu davası örnekleri de TCK uyarınca belirlenir. Kasten yaralama nedeni ile suç işleyen faile kamu davası açılır. Nitelikli dolandırıcılık suçunu işleyen kişi de kamu davası sebebi ile yargılanır.
Rüşvet ve irtikap gibi suçlar işleyenler için de kamu davası açılır. Kasten öldürme, taksirle öldürme ya da nitelikli dolandırıcılık suçları da kamu davasına konu olan suçlar arasında yer alır. Kamu düzenini bozmak, hırsızlık yapmak, yabancı devlet başkanlarına hakaret etmek gibi sebeplerle de fail hakkında kamu davası açılır.
Kamu Davasında Şikayetten Vazgeçmenin Sonuçları
Türk Ceza Kanunu, takibi şikayete tabi olan suçları açıklar. Bir suçun takibi şikayete bağlı ise mağdur ya da suçtan zarar gören şikayet müracaatı yapmalıdır. Şikayetin ardından savcılık soruşturma başlatır ve yeterli suç şüphesi tespit ettiği takdirde de iddianame hazırlamak sureti ile kamu davasını açar.
Takibi şikayete bağlı olmayan suçlar için şikayet koşulu aranmadığından savcılık olayı haber alır almaz re ‘sen harekete geçer. Bu durumda savcılık soruşturma başlatır ve yeterli suç şüphesi tespit ettiğinde kamu davasını açarak iddia makamı sıfatı ile davaya müdahil olur.
Şikayete tabi suçlar söz konusu olduğunda şikayetten vaz geçilirse dava düşer. Suç iştirak halinde işlenmiş ise sanıklardan biri hakkında şikâyetten vaz geçme söz konusu olursa bu durum diğer sanıkları da kapsar.
Takibi şikayete tabi olmayan suçlar için şikayetten vaz geçilmiş olsa dahi kamu davası düşmez. Dava devam eder ve kamu davasının sonuna kadar savcılık davanın takipçisi olur. Anne-babanın ortak velayeti altında olan küçük çocuklar için kamu davasında şikayetten vaz geçme hakkı ana-babanın ortak kararı ile olabilir. Ana ya da babadan herhangi biri şikayetten vaz geçse dahi birlikte karar vermedikleri sürece dava devam eder.
Kamu Davası Hangi Durumlarda Açılır?
Kanunda suç olarak kabul edilen fiillerin işlenmesi durumunda dava açılır. Kamu davası devletin ya da toplumun zarar görmesine neden olan suçlara bağlı olarak açılmaktadır. Şikayete bağlı suçlarda şikayetin ardından şikayete tabi olmayan suçlarda ise savcılık makamı kendiliğinden kamu davası açma yetkisine sahiptir.
Savcılık makamı tarafından açılan kamu davası yeterli suç şüphesi oluştuğu takdirde iddianame hazırlanmak sureti ile başlatılır. Ceza mahkemelerine açılan tüm davalar kamu davası olma özelliğine sahiptir.
Türk Ceza Kanunu’nun yanı sıra diğer özel ceza kanunlarında düzenlenmiş olan her tür suça istinaden kamu davası açılabilir. Kamu davası açılmasına yol açan birçok suçtan söz edilebilir. Bu suçlara verilebilecek bazı örnekler aşağıdaki gibidir:
- Taksirle yaralama,
- Cinsel saldırı,
- Mala zarar verme,
- Güveni kötüye kullanma,
- Kişilerin huzur ve sükununu bozma,
- Yalancı şahitlik,
- Toplum düzenini bozma.
Kamu Davasına Giren Suçlar Nelerdir?
Türk Ceza Kanunu ve özel kanunlar kapsamında suç olarak kabul edilen fiillerin işlenmesi durumunda kamu davası açılır. Şikayete tabi olan suçlar ya da şikayete tabi olmayan suçlardan herhangi birinin işlenmesi halinde savcılık kamu davasını açar. TCK uyarınca şikayete bağlı suçlardan bazıları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Taksirle yaralama,
- Basit cinsel saldırı,
- Eşe karşı işlenen nitelikli cinsel saldırı,
- Ergin olmayanla cinsel ilişki,
- Basit cinsel taciz,
- Mal varlığına yönelik zarar verme,
- Konut dokunulmazlığını ihlal,
- Mala zarar verme,
- Güveni kötüye kullanma,
- Bedelsiz kalan senedi kullanma,
- Alacağı tahsil etmek için dolandırıcılık yapma,
- Yabancı devlet başkanına karşı suç işleme,
- Yabancı devlet temsilcilerine hakaret etme,
- Açığa imzanın kötüye kullanımı,
- Yakın akraba arasında mala karşı işlenen suçlar,
- Yabancı devlet bayrağına hakaret,
- Israrlı takip,
- Hakaret,
- Özel yaşama karşı işlenen suçlar,
- Kullanma hırsızlığı.
Kamu Davası Nasıl Açılır?
Kamu davası, Cumhuriyet savcısı marifetiyle düzenlenen iddianame ile görev – yetki sahibi mahkemede açılır. Takibi şikayete tabi kılınan suçlarda, şikayet hakkını haiz kişinin şikayeti üzerinde; takibi şikayete tabi olmayan suçlarda ise re’ sen araştırma yapmak, delil toplamak ve kafi düzeyde şüphe mevcutsa iddianame düzenlemek suretiyle ceza mahkemesinde savcılık tarafından dava açılır. İddia makamı marifetiyle düzenlenen iddianame, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.170 gereği şu hususları içermelidir:
- Şüphelinin kimliği,
- Müdafii,
- Maktul
- mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
- Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanunî temsilcisi,
- Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
- Şikâyette bulunan kişinin kimliği,
- Şikâyetin yapıldığı tarih,
- Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
- Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
- Suçun delilleri,
- Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri.
Cumhuriyet savcısı tarafından düzenlenen ve kamu davası açan iddianamede, isnat edilen suça sebebiyet veren hadiseler, eldeki delillerle ilişkilendirilerek açıklanır; ancak, isnat edilen suça sebebiyet veren hadiseler ve suçun delilleri ile alakası olmayan bilgilere yer verilmez. İddianamede açıklandığı üzere “sonuç” bölümü mevcuttur. Sonuç bölümünde, suç şüphesi altında bulunanın yalnızca aleyhine konular değil; lehine hususlar da ifade edilir.
İşlenen suç sebebiyle ilgili kanunda düzenlenen ceza ve güvenlik tedbirlerinden hangisi veya hangilerinin hükmolunmasının istendiği de sonuç kısmında belirtilir. Yine iddianamenin sonuç bölümünde, söz konusu suçun tüzel kişi faaliyeti dahilinde işlenmesi durumunda, ilgili tüzel kişi hakkında uygulanabilecek güvenlik tedbiri de belirtilir. Hakkında iddianame düzenlenen ve ceza mahkemesinde kamu davası açılan kişi, ceza hukukunda “sanık” sıfatıyla ifade edilir.
Asliye ceza mahkemesi ve ağır ceza mahkemesi gibi ceza muhakemesinin genel mahkemelerinde açılabilen kamu davası, ilgili suçun vasfına göre özel mahkemelerde de açılabilir. Söz gelimi, 18 yaşından küçük birinin kasten öldürme suçunu işlemesi halinde, suç ve fail hakkında yürütülecek kovuşturma görevi çocuk ağır ceza mahkemesine aittir. Hakkında kamu davası açılan kişi/kişilerin deneyimli bir ceza hukuku avukatı yardımına başvurması, hukuki sürecin seyri adına sağlıklı ve doğru bir yaklaşım olacaktır.
Kamu Davası Nasıl Kapanır?
Kamu davasının konusunu oluşturan suçun, takibi şikayete bağlı suçlardan olması halinde kamu davası kapanabilir. Bunun içinse suç hakkında şikayette bulunan kişinin yani şikayetçinin şikayetini geri alması gerekir. Fakat dava konusu suçun takibi şikayete tabi değilse şikayetten vazgeçilmesi kamu davasının kapanması sonucunu doğurmaz.
Kamu Davası Cezaları Nelerdir?
Hakkında kamu davası açılan veya davaya taraf olan kişiler, kamu davası cezaları nelerdir? sorusuna yanıt arar. Fail hakkında açılan kamu davası sonucunda suç işlediği sabit görülürse sanık hakkında cezaya hükmolunur. Hükmolunacak cezası ise suça göre hapis cezası, adli para cezası ya da hem hapis cezası hem de adli para cezası olabilir.
Kamu Davasında Savcının Takdir Yetkisi
Kural; suç işlendiği kanaatine varılması halinde Cumhuriyet savcısı tarafından iddianame düzenlenmesi suretiyle kamu davası açılması gerektiğini ifade eder. Fakat, kimi durumlarda, kamu davası açılıp açılmaması noktasında Cumhuriyet savcısına takdir yetkisi tanınmıştır. Savcı, takdir yetkisi kapsamında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (KYOK) verebilir ya da kamu davası açılmasının ertelenmesi kararı verebilir. CMK m.171 gereği kamu davasını açmada takdir yetkisinin kullanılabileceği durumlar şunlardır;
- Şahsi cezasızlık sebeplerinin varlığı halinde savcılık tarafından kamu davası açılmayarak kovuşturmaya yer olmadığı kararı (KYOK) verilebilir.
- Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması halinde şüphelinin hiç cezalandırılmaması sonucu söz konusuysa kamu davası açılmadan KYOK verilebilir.
Cumhuriyet savcısı, bazı suçlarda (üst sınırı üç yıl ya da daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlar), yeterli şüphenin mevcut olmasına karşın, ilgili suç hakkında kamu davası açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilir. Beş yıllık erteleme süresi zarfında kasten bir suç işlenmezse KYOK verilir. Erteleme süresi dahilinde kasten bir suç işlendiği takdirde kamu davası açılır. Kamu davası açılmasının ertelenmesi kararı verilebilmesi, ancak aşağıda sıralanan şartların birlikte gerçekleşmiş olmasına bağlıdır:
- Şüpheli, daha önce kasten bir suç sebebiyle hapis cezasına mahkum edilmemiş olmalıdır.
- Soruşturma neticesine, kamu davası açılmasının ertelenmesi durumunda şüphelinin suç işlemekten kaçınacağı kanaatine varılması gerekir.
- Kamu davası açılmasının ertelenmesi kararının, toplum ve şüpheli açısından kamu davası açılmasına kıyasla daha faydalı olması gerekir.
- Suç sebebiyle kamunun veya mağdurun maruz kaldığı ve Cumhuriyet savcısı marifetiyle tespit edilen zararın; suçtan önceki hale getirme, tazmin veya aynen iade yoluyla tamamen giderilmiş olması gerekir.
CMK m.171/2 gereği, erteleme süresi içinde zamanaşımı işlemez.
Kamu Davasında Şikayet ve Şikayetten Vazgeçme
Takibi şikayete tabi kılınan suçlar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiştir. Takibi şikayete bağlı suçlarda suçtan zarar gören veya mağdurun şikayeti üzerinde kamu davası açılır. Cumhuriyet savcısı, suçtan zarar gören veya mağdurun şikayet başvurusu üzerinde soruşturma başlatır. Soruşturma işlemlerinde suç işlendiğine dair kafi düzeyde şüphe görülürse iddianame düzenlemek suretiyle ceza mahkemesinde kamu davası açar.
Suçun takibi şikayete tabi değilse, suç hakkında soruşturma yapılabilmesi için şikayet başvurusu aranmaz. Cumhuriyet savcısı, takibi şikayete bağlı olmayan suçlarda re’ sen soruşturma yapar. Söz gelimi, dolandırıcılık suçunun takibi şikayete tabi değildir. Savcılık dolandırıcılık suçu hakkında re’ sen soruşturma yaparak kamu davası açar. Takibi şikayete bağlı olmayan suçlara örnek vermek gerekirse; hırsızlık, gasp, dolandırıcılık, belgede sahtecilik, insan öldürme, kişisel verileri ele geçirme veya yayma suçları örnek teşkil eder.
Kamu davasında şikayetten vazgeçme, şikayetçinin suça ilişkin şikayetinden kovuşturma sürecinde vazgeçmesini ifade eder. Şikayetten vazgeçilen suç, takibi şikayete bağlı suçlardansa kamu davası düşer. Ancak, şikayetten vazgeçilmesiyle birlikte kamu davasının düşmesi sonucunun doğması için sanığın da vazgeçmeyi kabul etmesi şarttır. Aksi takdirde kamu davası düşmez; davaya devam edilir. Ceza muhakemesi neticesinde sanık hakkında beraat kararı verilmesi mümkünse beraat kararı verilir.
Sanık hakkında beraat kararı verilmesi mümkün değilse şikayet yokluğu nedeniyle de kamu davasının düşürülmesine karar verilebilir. İştirak halinde işlenmiş bir suç mevcutsa, sanıklardan biri hakkında şikayetten vazgeçilmesi halinde diğer sanıklar da bu durumdan etkilenir. Söz misali, kendisini darp eden iki kişi hakkında basit yaralama suçu sebebiyle kovuşturma yapılırken, şikayetçi, sanıklardan biri hakkındaki şikayetinden vazgeçerse diğer sanık hakkındaki şikayetinden de vazgeçmiş kabul edilir.
Şikayetten vazgeçme, re’ sen soruşturulan ve kovuşturulan (takibi şikayete bağlı olmayan) suçlarda kamu davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Ceza mahkemesi, suç sebebiyle zarar gören veya mağdur olan kişi/kişilerin şikayetinden vazgeçmesi halinde kamu davasının yargılamasına devam edecektir. Özellikle vurgulamak gerekir ki, re’ sen soruşturulan suçlarda sanıklardan biri hakkındaki şikayetten vazgeçilmesi, diğer sanığa etkili değildir.
Söz gelimi, takibi şikayete bağlı olmayan suçlardan olan insan öldürme suçu sebebiyle yargılanan üç sanıktan biri hakkında şikayetten vazgeçilmesi diğer sanıklar açısından herhangi bir sonuç doğurmaz. Şikayetçi, haklarındaki şikayetten vazgeçmediği diğer iki sanık hakkındaki şikayetine devam eder ve müdahil sıfatıyla kamu davasına katılabilir. Son olarak, yaşı küçük çocukların durumuna değinmek icap eder. Küçükler, anne ve babanın ortak velayeti altındadır.
Kamu davasında şikayetten vazgeçme hakkı da ana – baba tarafından müşterek kullanılır. Bir diğer ifadeyle, anne ve babanın ortak velayeti altına bulunan bir çocuk aleyhine işlenmiş olan ve takibi için şikayet aranan bir suçta çocuğun annesinin şikâyetten vazgeçmesine karşın babası şikayetçi olursa, babanın şikayeti gereği soruşturma ve kovuşturma yapılır.
Kamu Davasına Katılma | Müdahil Olma
Kamu davasına katılma (müdahil olma), söz konusu davanın açılmasını takiben davanın açıldığı mahkemeye dilekçe vermek veya müdahil olma talebini içeren sözlü başvuruda bulunmak suretiyle mümkündür. Kişi, duruşmada beyanda bulunarak ya da mahkemeye dilekçe vererek kamu davasına müdahil olabilir. Kamu davasına katılma (müdahil olma), 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 237. maddesinde şu şekilde düzenleme altına alınmıştır:
Mağdur, suçtan zarar gören gerçek ve tüzel kişiler ile malen sorumlu olanlar, ilk derece mahkemesindeki kovuşturma evresinin her aşamasında hüküm verilinceye kadar şikâyetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler. Kanun yolu muhakemesinde davaya katılma isteğinde bulunulamaz. Ancak, ilk derece mahkemesinde ileri sürülüp reddolunan veya karara bağlanmayan katılma istekleri, kanun yolu başvurusunda açıkça belirtilmişse incelenip karara bağlanır.
Alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlar ile cinsel saldırı suçu nedeniyle yürütülen davalara mağdur veya suçtan zarar gören katıldığı takdirde kendisi için avukat talebinde bulunabilir. Suçtan zarar gören veya mağdurun çocuk, sağır ve dilsiz yahut kendisini müdafaa edemeyecek düzeyde akıl hastası olması durumunda, avukat görevlendirilmesi için ilgilinin talebi aranmaz. Kamu davasına katılma ile ilgili belirtilmesi gereken bir diğer önemli husus ise CMK m.234/1 – b – 6’da şu şekilde düzenlenmiştir:
Mağdur ile şikâyetçi, davaya katılmış olma koşuluyla davayı sonuçlandıran kararlara karşı kanun yollarına başvurma hakkına sahiptir.
Kamu Davasını Nasıl Düşer?
Kamu davasının düşmesi kararı verilebilecek haller şu şekilde sıralanabilir:
- Kovuşturma Şartının Gerçekleşmemesi
Bazı suçların kovuşturulabilmesi izne tabi kılınmıştır. Söz gelimi, Cumhurbaşkanına hareket suçu dolayısıyla kovuşturma yapılabilmesi için Adalet Bakanı izni gerekir. Kovuşturulması izne tabi olan ve fakat izin verilmeyen veya verilmeyeceği anlaşılan suçlar hakkında kamu davasının düşmesi kararı verilir.
2. Şikayetten Vazgeçme
Şikayetten vazgeçme, kamu davasının düşmesi sonucunu doğrudan ve uygulamada sıkça karşılaşılan durumlardandır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.73/4’te; “Kovuşturma yapılabilmesi şikayete bağlı suçlarda kanunda aksi yazılı olmadıkça suçtan zarar gören kişinin vazgeçmesi davayı düşürür ve hükmün kesinleşmesinden sonraki vazgeçme cezanın infazına engel olmaz.” düzenlemesi hüküm altına alınmıştır.
- Uzlaşma
Ceza davasında uzlaşma, kamu davasının düşmesi sonucunu doğuran bir diğer durumdur.
2. Dava Zamanaşımı
Dava zamanaşımı, kamu davasının düşmesi sonucunu doğuran ceza hukuku kurumudur.
3. Sanığın Ölmesi
TCK ilgili düzenlemeleri gereği, sanığın ölümü halinde kamu davası düşer.
4. Genel Af
Genel af, kamu davasının düşmesi sonucunu doğurur; ancak, özel af durumunda kamu davasının düşürülmesi kararı verilemez.
5. Ön Ödeme
Ön ödeme, uzlaşmaya tabi suçlar istisna olmak üzere yalnızca adli para cezası yaptırımı öngörülen suçlarda veya kanun maddesinde düzenlenen hapis cezasının üst sınırı altı ayı geçmeyen suçlarda failin belirli bir parayı ödediği takdirde ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran ceza hukuku kurumudur.
Kamu Davasında Hüküm Verilmesi
Kamu davasında hüküm verilmesi; mahkemece yerine getirilen muhakeme sonucunda, mevcut delil durumu değerlendirilerek verilen son karardır ve kamu davasının sona ermesine sonucunu doğurur. Kamu davasında verilebilecek hüküm çeşitleri şunlardır:
- Düşme Kararı
Kamu davasında düşme kararı; bir üst başlıkta izah edildiği üzere, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen düşme nedenlerinin mevcudiyeti ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması durumunda verilen hükümdür.
- Mahkumiyet Kararı
Mahkumiyet kararı; kamu davasında sanığa isnat edilen suçun ispatlanması ve bu nedenle hapis veya adli para cezasına hükmedilmesidir.
- Beraat Kararı
Beraat kararı; kamu davasında suç isnadı altında bulunan fail hakkında cezaya hükmedilmemesi ve failin aklanması sonucunu doğuran karardır.
- Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
Ceza verilmesine yer olmadığı kararı; kamu davasını yürüten mahkemenin, uyuşmazlığın esasını çözmek amacıyla duruşmayı bitirmek suretiyle verdiği karardır. İşbu karar, beraat kararı niteliği taşımaz; fiil suç teşkil etmesine karşın belirli sebeplerden dolayı faile ceza verilmemesi sonucunu doğuran hüküm çeşididir.
- Kamu Davasının Reddi Kararı
Kamu davasının reddi kararı; aynı sanık hakkında aynı fiil sebebiyle geçmişte verilen bir hüküm yahut açılmış bir dava bulunması durumunda duruşmaya son vermek suretiyle verilen bir hükümdür.
- Güvenlik Tedbirine Hükmedilmesi Kararı
Güvenlik tedbirine hükmedilmesi kararı; Failin tehlikelilik hali nedeniyle hakim tarafından hükmedilen yaptırım türüdür.
