Bir mesken yılın belirli dönemlerinde ortak maliklerden her birinin kullanımına tahsis edildiğinde devremülkten söz edilmiş olur. Kişilere ortak bir meskeni kullanım hakkı sağlayan irtifak hakkı satılmak sureti ile de devremülk satışlarında yanlış işlemler yapılabilmektedir. Kat Mülkiyeti Kanunu madde 57’de devremülke ilişkin bilgiler yer alır.
Uygulama sırasında satıcılar devremülk olarak işlem yapıyor olsa da sözleşmelerin hukuki niteliği Devre Tatil olarak hazırlanır. Devre Tatile ilişkin hükümler ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklarda başvurulan yoldur. Devremülk sözleşmelerinde alıcıların sözleşme imzaladıktan sonraki ilk 14 gün içinde sözleşmeden cayma hakkı bulunur.
Cayma hakkı kullanılırken hiçbir sebep göstermeye ihtiyaç duyulmaz. Alıcı cayma hakkını kullanmak istediğinde süresi içinde hareket etmesi yeterli olur. Cayma bedeli tüketiciden talep edilememektedir. Bunun yanı sıra alıcıya ön bilgilendirme verilmediğinde ya da yönetmelikte bulunan cayma formu hazırlanmamış ise devremülk sözleşmesi 1 yıl içinde iptal edilebilmektedir. Bu durumda da cayma bedeli ödenmez.
Devremülk Dolandırıcılığı
Devremülk satışı yapan kişiler kötü niyetli olduklarında alıcıları kandırma saiki ile hareket etmekte ve devremülk dolandırıcılığı ortaya çıkmaktadır. Dolandırıcılık yapılırken emrivaki hareketlerle ve hatalı yönlendirmeler neticesinde kişilerin kandırılarak zarara uğratılması söz konusu olmaktadır.
Hukuki açıdan bu mağduriyeti yaşayan kişiler haklarını arayabilir. Cayma hakkı ve bunun dışında birtakım imkanlarla devremülk dolandırıcılığına yönelik tedbirler alınabilmektedir. Devremülk satışı ile mağdur edilen kişiler hukuki süreci takip ederken zamanaşımı sürelerine dikkat etmelidir. Aksi durumda kişilerde hak kaybı ortaya çıkabilecektir.
Devremülk Dolandırıcılığı Nedir?
Devremülk dolandırıcılığı genellikle bedava tatil vaadi ile yapılır. Tüketiciler özendirici yöntemler kullanılmak sureti ile bir yere davet edilirken irade sakatlığına maruz bırakılmakta ve bunun sonucunda da sözleşme imzalatılmak sureti ile borç altına sokulmaktadır.
Tüketici sözleşme imzaladığında bedeli peşin olarak ödeyebileceği gibi senet imzalatılmak sureti ile de hareket edilebilen devremülk dolandırıcılığında mağduriyet ortaya çıkar. Bu tür satışlarda vaat edilen gayrimenkullerin bitmemiş olması devremülklerin kullanılmasına imkân vermemektedir.
Tüketici bu tür satışlarda sözleşme bedelinin yanı sıra aidatları da ödemekle yükümlü tutulur. Bunun yanı sıra sözleşme imzalandıktan sonra tüketiciye devremülk tapusu yerine kat irtifakı tapusu da verilebilmektedir.
Uygulama sırasında tüketicilerin imzaladığı bu tür sözleşmelerin kanunda ön görülen sözleşme şartlarına haiz olmadığı anlaşılır. Adi yazılı olarak hazırlanmış olan sözleşmelerin bu niteliği de tek başına sözleşme iptali sebebidir.
Tüketici satıcı tarafından yanlış bilgilendirilmekte ve bunun sonucunda da mağduriyetler ortaya çıkmaktadır. Tüketicilerin bu tür sözleşmeler imzaladıklarında bilmesi gereken önemli hususlardan biri de cayma haklarını yasal süresi içerisinde kullanabilecekleridir.
Tüketiciye tanınan sözleşmeden cayma hakkı ayni hakka dayalı satışlar söz konusu olduğunda noter kanalından kullanılmalıdır. Ayni hakka dayalı sözleşmeler adi yazılı şekilde yapıldığında tüketici cayma hakkı süresini geçirmiş olsa dahi sözleşmenin iptaline yönelik dava açılabilmektedir.
Devremülk Mağdurlarının Yapması Gerekenler
Devermülk mağdurları hukuki haklarını kullanma konusunda bir gayrimenkul avukatından destek aldıklarında daha sağlıklı bilgi edinebileceklerdir. Bu sayede hak kaybı yaşamadan ve zamanaşımı sürelerine uyularak kişinin mağduriyet yaşamasının önüne geçilebilir.
Öncelikle mağduriyet yaşayan kişi devre tatil sözleşmesinden cayma hakkını kullanabilir. Sözleşmenin imzalanmasından sonra 14 günlük süre sözleşmeden cayma hakkını tanır. Tüketiciye ön bilgilendirme formunun verilmediği durumlarda ise cayma süresi bir yılın ardından 14 günlük süre geçtikten sonra sonlanır.
Cayma bildirimi karşı tarafa tebliğ edildikten sonra da imzalanan senetlerin ve ödenmiş olan ücretlerin tamamı iade edilir. Bu iadenin süresi de 14 gündür. Ön ödemeli sözleşmeler için geçerli olan durum ise sözleşmenin imzalanmasından teslim tarihine kadar geçen sürede tüketiciye tanınan cayma hakkıdır.
Ön ödemeli sözleşmelerde cayma hakkını kullanan tüketiciden satıcı kusuru olmaması durumunda %2 tutarında cezai şart talebinde bulunabilmektedir. Satıcının borcunu hiç ifa etmediği ya da gereği gibi yerine getirmediği durumlarda bu cezai şart ödenmez.
Bazı sözleşmelerde tapu devri vaadi bulunur. Bu tür sözleşmelerin geçerli olması için noterde veya tapuda yapılması gerekir. Vaade rağmen tapu devri yapılmadığında sözleşmenin iptali mümkündür. Devre tatil hakkının hiç kullanılmaması durumunda da cayma hakkının başlangıcı kullanımın başlaması ile olur.
Sözleşme yapılırken imzalatılan senetlere istinaden tüketici icra ile karşılaşabileceğinden bu senetleri ödemek zorunda kalır. Tüketicileri, zor durumda bırakan bu tür uygulamalarda sözleşme iptal ettirildiğinde bedel ödenene dek icra tehdidi devam eder. Tüketici 14 günlük cayma süresini aşmadığı sürece hukuki haklarından yararlanabilmektedir.
Devremülk sözleşmesi cayma dilekçesi tüketici tarafından satıcıya yazılı olarak bildirim yapılmalıdır. Ayrıca bu bildirimin noter kanalı ile yapılmış olması gerekir.
Son olarak özellikle belirtmekte fayda var ki devremülk dolandırıcılığı mağduru kişilerin bu hususta uzmanlık ve başarı sahibi bir ceza avukatına başvurmak suretiyle hukuk desteğinden yararlanması en sağlıklı yaklaşım olacaktır.
Devremülk İptal Davası
Devremülk iptal davası açılacağı zaman sözleşme imzalanırken karşı tarafın iradesinde sakatlığa sebep olan durumlara bakılır. Aldatma, psikolojik baskı, farklı yerler göstermek sureti ile kişileri yanıltma yoluyla devremülk satışı yapılabilmektedir.
İradeyi sakatlayan hallerin ortaya çıktığı durumlarda sözleşme iptal edilebilir. Devremülk teslim edildikten sonra 7 gün içinde tüketici cayma hakkını kullanabilir. Satıcı vadettiği edimi yerine getirmediğinde alıcı cayma hakkın 7 günlük sürede kullanabilir. Sonradan ortaya çıkacak problemler için ayıplı ifaya yönelik hükümler uygulanmaktadır.
Tüketici için sözleşme imzaladıktan sonra geçerli olan sözleşmeden cayma hakkı süresi 14 gündür. Devremülkün teslim edilmesinin ardından da cayma hakkı süresi 7 gün olarak tanımlanmıştır.
Devremülk Sözleşmesi Yetkili ve Görevli Mahkeme
Alıcıların aldatılmasına imkân tanıyan devremülk dolandırıcılığına maruz kalınmak istenmediğinde güvenilir firmaları tercih etmek uygun olur. Sözleşme imzalanmadan önce de bir avukattan hukuki destek alınması daima önemlidir.
Devremülk sözleşmeleri ile ilgili karşılaşılabilecek sorunlarda Tüketici Mahkemeleri’ne başvurulur. Davacı ya da davalının yerleşim yeri mahkemesinde görülen bu davalarda hak kaybı yaşamamak adına hukuki desteğin önemi büyüktür.
Devremülk Dolandırıcılığı Davası Yargıtay Kararları
Yargıtay (Kapatılan) 15. Ceza Dairesi’nin konu hakkında vermiş olduğu 21.04.2021 tarihli kararı şu şekildedir:
Nitelikli dolandırıcılık suçundan sanığın mahkumiyetine ilişkin hüküm sanık müdafii tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Sanığın, bir başkası adına temin ettiği telefon hattını kullanarak “sahibinden.com” isimli web sitesinde verdiği … Termal Kaplıcaları’nda kiralık devremülk ilanı üzerine kendisini arayan katılan ile bir hafta karşılığında 500 TL bedel ile devremülk kiralanması konusunda anlaştığı, katılana öncelikle 250 TL’yi bildirdiği bir başka kişinin T.C. kimlik numarası ile havale ettirdiği, katılan tarafından gönderilen tutarın sanık tarafından ATM’den çekildiğine ilişkin kamera görüntüleri olduğu, paranın gönderilmesinden sonra katılanın sanık ile tekrar irtibat kuramadığı, ilanda yer alan telefonun başkaları tarafından kullanıldığı intibaının yaratıldığı, sanığın devremülk kiralama işiyle uğraştığına dair herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı, bu şekilde sanığın üzerine atılı suçu işlediği iddia ve kabul olunan olayda; sanığın kovuşturma aşamasındaki ikrara yönelik savunması, katılan ve tanık beyanları, dekont örneği, ATM görüntü kayıtları ile dosya kapsamı itibariyle sanığın internet sitesi üzerinden, gerçekte yapmadığı halde devremülk kiralaması yapıyormuş gibi göstermek suretiyle hile ile katılanı kandırarak menfaat temin etmek suretiyle üzerine atılı suçu işlediğine yönelik mahkeme kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin 08/10/2015 tarih ve 2014/140 E. 2015/85 K. sayılı, 24/11/2015 tarih ve 29542 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kısmi iptal kararı uyarınca, 5237 sayılı TCK’nın 53. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde düzenlenen “seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan yoksun bırakılmasına” hükmünün iptal edilmesi karşısında bu hususun infaz aşamasında gözetilmesi mümkün görülmüştür.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre; sanık müdafiinin, sanığın eyleminin dolandırıcılık suçunun basit halini oluşturacağına, hükmün açıklanmasının geri bırakılması koşullarının mevcut olduğuna ve kararın bozulması talebine yönelik temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, 21/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Sıkça Sorulan Sorular
Devremülk Nedir?
Yıl içinde farklı kişilerin kiralamak sureti ile kullanımına olanak veren ya da yılın belirli bir dönemi için satın alınabilen gayrimenkul tipi devremülk olarak adlandırılır.
Devremülk Aidatı Ödenmediğinde Ne Olur?
Devremülk aidatları ödenmediği takdirde icra takibi uygulanabilmektedir. Kişinin icra takibine maruz kalabileceği bu tür durumlar hukuki bir süreci başlatır.
Devremülk Dolandırıcılığı Hangi Mahkemede Görülür?
Devremülk dolandırıcılığı sıklıkla karşılaşılan bir uygulamadır. Kişilerin devremülk dolandırıcılığına maruz kalmaları halinde Tüketici Mahkemelerine başvurması gerekmektedir.
Devremülk Cayma Hakkı Var mı?
Devremülk satışı sırasında sözleşme imzalayanların cayma süresi 14 gündür. Sözleşmede alıcıya ön bilgilendirme formu verilmediği takdirde ise bu süre 1 yıl 14 gün olarak uygulanır.