Google ve internetten haber kaldırma, içerik kaldırma, “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkında Kanun” ile düzenleme altına alınmıştır. Google ve internetten haber kaldırma, içerik kaldırma hususunda, makalemizde ifade edilen prosedürlerin işletilerek arzu edilen müspet sonucun elde edilebilmesi adına, deneyimli bir bilişim avukatından hukuki yardım almak, en doğru yaklaşım olacaktır.
Haber Sitelerine Erişim Engeli ve Haberin Kaldırılması
İnternet sayfalarına, sitenin tamamına veya sosyal medya hesaplarına erişim engeli uygulanması veya paylaşılan bir içeriğin kaldırılması mümkündür. Söz konusu mecralarda yer alan haberlerin erişime kapatılabilmesi için, aşağıda ifade edilen unsurlardan en az birisinin mevcut olması genellikle yeterlidir:
- Kişilik haklarına saldırı içeren haberler,
- Özel hayatın gizliliğini ihlal eden haberler,
- Suç teşkil eden haberler,
- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile koruma altına alınan eserlerin telif hakkını ihlal eden haberler,
- Genel sağlığa, kamu düzenine, milli güvenliğe ve sair kamu düzenini koruyan değerlere yönelik ihlal bulunan haberler,
- Uzun bir süre önce yapılan haberlerin unutulma hakkı kapsamında değerlendirilmesi,
- Haberin bir şirketi lüzumsuz yere inciten açıklamaları ihtiva etmesi.
Kişilik Haklarının İhlali Halinde Google ve İnternetten Haber Kaldırma
Kişilik haklarını ihlal eden internet içeriklerinde, hakkı ihlal edilen kişinin iki temel imkânı bulunur. Bu imkanlar şu şekilde ifade edilir:
- Haberi yayınlayan içerik sağlayıcısına ihtarda bulunmak suretiyle içeriğin kaldırılmasını talep edebilir.
- Sulh ceza hakimine, ilgili içeriğin kaldırılması ve erişimin engellenmesi talebiyle başvuruda bulunabilir.
Özel Hayatın Gizliliği Sebebiyle Haber Sitelerinden Haber Kaldırma
Özel hayatının gizliliği ihlal edilen kişi, sulh ceza hakimliğine başvurarak ilgili adrese erişim engeli konması talebinde bulunmak zorunda değildir. Doğrudan, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na müracaat edebilir. Zira bu yolla ilerlendiği takdirde, sulh ceza hakimliğine başvuru sürecine kıyasla daha kısa sürede sonuç alınabilir.
Suç Teşkil Eden Haberlerin Google’dan ve Sitelerden Kaldırılması
Kaldırma kararına konu edilebilecek haber içerikler şu şekilde sıralanır:
- Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçu,
- Fuhuş suçu,
- Müstehcenlik suçu,
- Sağlık için tehlikeli madde temini suçu,
- Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma suçu,
- Çocukların cinsel istismarı suçu,
- Futbol ve diğer spor müsabakalarında bahis ve şans oyunları düzenlemesi hakkında kanun ile düzenlenen suçlar,
- İntihara yönlendirme suçu.
Söz konusu suçları ihtiva eden haberlere ilişkin erişim engeli ve içerik kaldırma kararını, soruşturma sürecinde sulh ceza hâkimi verir. Kovuşturma sürecinde ise bu suçlar ile alakalı içerik kaldırma ve erişim engelleme kararını yargılamayı gerçekleştiren mahkeme verir.
Telif Hakkı İhlalinde İnternetten Haber Kaldırma
Telif hakkının bir haber nedeniyle ihlal edilmesi halinde, yukarıda ifade edilen erişim engelleme prosedürü işletilmez. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile düzenlenen ve erişim engeli ile benzerlik gösteren bir başka prosedür işletilir. Servis hizmetini durdurma olarak da bilinen bu prosedür, neticesi itibariyle erişim engellemeye benzer bir karardır. Söz konusu kararın alınabilmesi için öncelikle içerik sağlayıcıya, ilgili haberin kaldırılmasını konu alan ihtarname gönderilmeli ve ardından savcılığa başvurulmalıdır.
İçerik Sağlayıcıların Yayınlanan Haberden Sorumluluğu
Haber içeriği oluşturan kişiler ve siteler, paylaştıkları tüm içeriklerinde hukuki sorumluluk altındadır. İlgili kişi ve sitelerin, sorumluluk kabul etmediklerini içeren beyanda bulunmaları, bu kişi ve sitelerin hukuki sorumluluğunu sona erdirmez. Keza site şartlarında benzer kural ve hükümlerin bulunması da sorumluğu ortadan kaldırmayacaktır. Fakat, bir başka yerlerden bağlantı sağlamak suretiyle kendi sitesi ya da profilinde paylaştığı haberler nedeniyle içerik sağlayıcının hukuki sorumluluğu bulunmaz. Fakat içerik sağlayıcısının, bu tür bir haberi sunuş şekli ile haber muhteviyatını onayladığı yahut paylaşma gayesi taşıdığı anlaşılırsa yine hukuki sorumluluk altında olacaktır.
Kişilik haklarına ihlal içeren haberler doğrudan suç teşkil etmez. Kimi hallerde suç teşkil edebilir fakat her halde haksız fiildir. Bu bakımdan, kişilik haklarını ihlal eden haberlerin tamamında tazminat borcu söz konusudur. Bu ve benzer hallerde, yetkin bir avukat ile iletişim kurmak ve bu sayede gerekli hukuki prosedürün işletilmesini sağlamak en doğru yaklaşım olacaktır.
Yer Sağlayıcıların Yayınlanan Haberden Sorumluluğu
Yer sağlayıcılar, açtığı web sitelerin paylaşımlarından kural gereği sorumlu tutulamaz. Fakat, bu durum usulüne uygun şekilde yer sağlayıcı bildirilmişse yer sağlayıcısının bildirilen haberi kaldırma yükümlülüğü doğar. Aksi takdirde, web site ile birlikte içerik sağlayıcısı da sorumlu tutulacaktır. Yer sağlayıcılara, erişim engeli talepli durumun ihtar edilmesi halinde içerik sağlayıcıların bu haberi silmemesi, 50.000 TL ile 500.000 TL arasında idari para cezası öngörülmüştür.
Yayınlanan Haberin Cezai Sorumluluğu
Erişim engeli kararı alınan haberler, Türk Ceza Kanunu açısından suç teşkil edebilir. Bu durumda, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından suç duyurusunda bulunulur. İlgili haber hakkında, soruşturma ve kovuşturma sürecinde erişimin engellenmesi kararı verilir. Erişim sağlayıcısının bu kararı yerine getirmemesi, 500 gün ile 3000 gün arasında adli para cezasını gerektirir. Söz konusu habere erişimin engellenmesi koruma tedbiri yerine idari tedbir niteliğinde karar verilmiş ise ve ilgili sağlayıcı bu kararı yerine getirmiyorsa, 10.000 TL ile 100.000 TL arasında idari para cezası uygulanır. İdari para cezası kararının verilmesiyle birlikte 24 saat içerisinde karar yerine getirildiği takdirde idari para cezası iptal edilir.
Bilişim Avukatının Rolü ve Önemi
İnternette paylaşılan haberlerin kişilere ait pek çok hakkı ihlal etmesi muhtemeldir. Bu ihlaller karşısında başvurulacak en etkili ve güvenli yöntem ise hukuki prosedürlere başvurmaktır. Google ve internetten haber kaldırma, içerik kaldırma sürecinde hatalı veya ihmali işlemlerde bulunmamak adına hem bilişim teknolojisine hem de bilişim hukukuna hâkim olmak gerekir. Bu nedenle, sürecin başarıyla yürütülmesi ve talep edilen sonucun hasıl olması için bilişim avukatından hukuki destek alınması yararlı olacaktır.