Evlilik birliği kurmak için atılan adım sonrasında çiftlerin anlaşamaması ya da özel veya genel sebepler sonucunda evliliklerini devam ettirememesi, evlilik birliğinin sonlandırılmasını gerektirir. İşte bu sebeple çiftler farklı sebeplerle mahkemeye çıkarlar. Açılan boşanma davalarının kimisi anlaşmalı olurken kimisi de çekişmeli olur ve süreç iyice uzar. Ancak medeni kanun bu konuda bazı kısıtlılıklar getiriyor. Yani medeni kanunda yer alan genel ve özel boşanma sebepleri dışında bir boşanma söz konusu olamıyor. Biz de içeriğimizde boşanma sebepleri arasında yer alan özel boşanma sebepleri konusunun tüm detaylarından bahsedeceğiz. Öncelikle boşanma çeşitlerinden başlayalım.
Boşanma Çeşitleri Nelerdir?
Kadın ve erkeğin birlikte hayat kurmak maksadı ile birleştirdikleri hayatları, çeşitli anlaşmazlıklar sebebi ile sonlandırılmak durumunda kalabilir. Bu durumunda kişilere verilen bir hak olan boşanma hakkı kullanılır. Ancak boşanmanın iki çeşidi bulunur ve her birinin farklı süreci olduğu için çifti fazlasıyla etkiler.
Anlaşmalı Boşanma
Bu boşanma türüne göre çiftler evliliklerinin devam edemeyeceği kanısına birlikte varırlar. Her ikisinin de anlaşması ile bir kişi mahkemeye anlaşmalı boşanma dilekçesi ile başvuruda bulunur. Bu boşanmada nafaka, velayet ve mal paylaşımı gibi konular önceden kararlaştırıldığı için süreç hızla ilerler ve genellikle tek celsede sonuçlanır.
Çekişmeli Boşanma
Çiftlerin boşanmaya birlikte karar vermeleri ya da içlerinden birinin boşanmak istemesine karşın; mal paylaşımı, nafaka ve velayet gibi konuların bazısı ya da hiçbirinde anlaşmaya varılamaması, çekişmeli boşanma davasını gerektirir. Burada ön planda olan, boşanmak için başvuran kişi, eşinden daha fazla kusurlu ise boşanmanın gerçekleşmeyeceğidir.
Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nda belirlendiği üzere boşanma sebepleri ikiye ayrılmıştır. Bunlar genel ve özel boşanma sebepleridir. Bu sebeplerden birine uymayan bir sebep ile boşanmak için mahkemeye başvurulması durumunda, dava görülmeden reddedilecektir. Peki, bu sebeplerin içeriği nelerdir?
Genel Boşanma Sebepleri
TMK’nun 166. maddesinde boşanmanın genel sebepleri aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır. Bu sebeplerden birine uyulmuyorsa, özel boşanma sebeplerine uyulması gerekecektir:
- Çiftin anlaşamaması,
- Evlilik birliği ile kurulan ortak hayatın devam ettirilememesi ve
- Kurulan evlilik birliğinin temelden sarsılmış olması, boşanmanın genel sebepleri arasındadır.
Genel sebepler yukarıdaki gibidir. Ancak bunun yanında özel boşanma sebepleri ile mahkemeye yapılan başvurular oldukça yüksektir.
Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nda belirlendiği üzere sınırlı sayı kavramı ile listelenmiş özel boşanma sebepleri, evlilik birliğinin sonlandırılması için ortaya atılması gerekir. Peki, özel boşanma sebepleri nelerdir?
Aldatma (Zina) Nedeniyle Boşanma
Özel boşanma sebepleri arasında en fazla karşılaşılanlarındandır. Buna göre eşlerden biri, isteyerek başka biri ile cinsel ilişkiye girmesi halinde zina gerçekleşmiş olur. Bunun eş tarafından ispatlanması gerekir. İspatlanmış ise hâkimin boşanmayı gerçekleştirme zorunluluğu vardır. Bu durumda hâkimin kendi düşüncesini ortaya koyma hakkı bulunmaz.
Hayata Kast ve Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış
Eşlerden birinin, eşinin hayatına kast etmesi, intihara teşvik etmesi, ölümle karşı karşıya kalmışken yardım etmemesi ve intihara zorlaması gibi sebepler, hayata kast olarak adlandırılmaktadır. Bunun yanında eşin sağlığını bozmaya yönelik, hayatına acı veren hareketler gerçekleştirmek, pek kötü davranış olarak adlandırılırken, eşin manevi açıdan kötü duruma düşürülmesi onur kırıcı davranış olarak belirtilmiştir.
Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme
Her suç bu kapsamda yer almazken; dolandırıcılık, hırsızlık, tecavüz, rüşvet ve bunun gibi küçük düşürücü suçlar, suç işleme kategorisi içerisinde bulunmaktadır. Madde bağımlılığı, kumarbazlık, eşcinsellik, ayyaşlık ve genelev işletmek gibi hareketler, haysiyetsiz hayat sürme kategorisindedir. Bu tarz suçlar ispat edilmiş olmasına karşın şartlar yerine gelmemiş ise hâkimin boşanmayı gerçekleştirmeme yetkisi vardır.
Terk
Eşlerden birinin, ortak hayatın gereklerini yerine getirmeyip, evlilikten kaçması ve evine gitmemesi durumu terk olarak adlandırılmaktadır. Bazı durumlarda askerlik, eğitim ya da tutukluluk gibi sebeplerle eş uzak kalabilirken, bu tür zorunlu ayrılıkların zorunluluğu sona ermesine karşın eş evine tekrar dönmüyorsa, boşanma için özel bir sebep ortaya çıkmaktadır.
Akıl Hastalığı
Herhangi bir hastalık için eşin boşanmak istemesi, özel evlilik şartları arasında yer almaz. Ancak akıl hastalığı bu noktada istisnadır. Bu nedenle eğer eşlerden birinin akıl hastalığı varsa, hayat bu sebeple çekilemiyorsa ve eşin iyileşmesi imkansızsa, boşanma sebebi olarak gösterilebilir.
Kanunlarda genel ve özel boşanma sebepleri bulunmakta ve bu boşanma sebeplerine uyan bir durum varsa boşanma gerçekleşmektedir. Ancak bunların dışında kalan sebeplerle eşlerin boşanma talep etmesi mümkün değildir. Biz de içeriğimizde bu konunun tüm detaylarından bahsederek sizi bilgilendirmeye çalıştık. Ayrıca boşanma sürecinde bu tür sorunlar ile karşı karşıya kaldığınızda, aile hukuku alanında uzman bir İstanbul boşanma avukatından destek almanız, sürecin başarıyla yönetilmesine olanak sağlayacaktır.