Ziynet eşyaları ve düğün takılarının kime ait olduğu, Yargıtay kararları ile birlikte net bir şekilde ortaya koyulmuştur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2020/240 K. Sayılı kararına göre, düğün takıları ziynet eşyası niteliğinde ise kadınlara aittir.
Ayrıca düğün takıları yalnızca kadına takılmışsa, kadına aittir. Erkeğe düğün ya da nikah gibi merasimlerde takılan ve yalnızca kadınların kullanacağı ziynet eşyaları kadına aittir.
Yargıtay, düğün takıları konusunda ayırımı şu şekilde yapmıştır:
- Takılar ziynet eşyaları kapsamında ise yani; bilezik, küpe, kolye gibi değerli madenlerden oluşuyorsa kadına aittir. Bu tür eşyalar isterse erkeğe takılsın, yine de kadına aittir.
- Erkeğe takılan; para, çeyrek altın, yarım altın, cumhuriyet altını gibi unsurlar erkeğe aittir.
- Kadına takılan her türlü para ve değerli madenler kadına aittir.
- Ancak erkek, kadına takılan takıların yerel adet çerçevesinde takıldığını ispat ederse, takılar erkeğe ait olacaktır.
- Eğer erkekle kadın arasında takıların nasıl paylaşılacağına ilişkin bir sözleşme varsa, bu sözleşme geçerli sayılacaktır.
- Eğer kadın tüm takılarını erkeğe hibe etmişse ve erkek de bunu ispatlarsa, herhangi bir alacak söz konusu değildir.
Ziynet Eşyası Davası Nasıl Açılır?
Aile mahkemelerine boşanma davası açılması suretiyle düğün takıları ve diğer ziynet eşyaları talep edilebilir. Ülkemizde genelde çekişmeleri boşanma davalarında bu tür durumları görürüz.
Açılan boşanma davası sonucunda mahkeme takıları ve diğer ziynet eşyalarının kadın tarafında verilmesini isteyebilir. Bu durumda erkek, tüm takıları iade etmek zorundadır. Eğer bu mümkün değilse, takıların bedeli hesaplanır ve yasal faizi ile birlikte kadına teslim edilir.
Düğün takıları ve diğer değerli eşyalar için dava açılması harca tabidir. Değerli eşyaların değeri üzerinden ilgili mahkemeye dava açılabilmesi için belirli bir miktar harç yatırılması gerekir.
Ziynet Eşyası İçin İspat Nasıl Yapılır?
Düğünde çekilen videolarda görülen takıların özellikleri ispatlanabilir. Ya da düğünde yer alan kişilerin tanıklığına başvurulabilir. Bu şekilde düğün takıları miktarları ve özellikleriyle ispatlanmış olur.
Davada ispat yükü her zaman için iddia eden kişinindir. Mesela düğündeki takılan 5 adet çeyrek altının kendisine ait olduğunu iddia eden kadın ve erkek; tanıklar, resim ya da video gibi kanıtlarla, iddiasını kanıtlamalıdır.
Mahkeme tarafından tüm deliller toplandıktan sonra, uzman bir kuyumcu bilirkişi olarak atanır ve takıların değerini tam olarak hesaplar. Hazırlanan rapor, denetime elverişli hale getirilir ve mahkemeye sunulur.
Ziynet Eşyası Davası İçin Hangi Mahkemeler Yetkilidir?
Düğün takıları ve ziynet eşyaları ile ilgili ihtilafların çözümü için aile mahkemeleri yetkilendirilmiştir.
Boşanma Davasında Ziynet Eşyaları Kime Aittir?
Türk Medeni Kanununun 220. Maddesine göre ziynet eşyaları, kişisel mal olarak tanımlanmıştır. Yani tamamen kadına aittir. Boşanma davalarında da durum bu şekilde değerlendirilir. Ancak bu kararı etkileyebilecek örf ve ananelere göre karar tam tersi bir şekilde değerlendirilir. Bu durumun ise tanıklarla ispatlanması gerekir.
Türk Medeni Kanunundaki ilgili madde hakkında daha detaylı bilgilere, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Yargıtay kararlarında, bohça içerisine bırakılan her türlü ziynet eşyası ve değerli madenler, kadın ile erkek arasında eşit olarak paylaşılmalı ilkesi yer almaktadır.
Düğün Takıları ve Ziynet Eşyaları Boşanma Davalarında Mal Tasfiyesine Dahil mi?
Mahkeme tarafından sabit görülen ve herhangi bir örf ya da adete tabi olmayan tüm ziynet eşyaları, boşanma davaları sonucunda mal tasfiyesine dahil edilmez. Eğer kadın ziynet eşyalarını geri vermemek üzere erkeğe vermişse ve erkek de bunu ispat ederse, o zaman ziynet eşyalarının iadesi gerekmez.
Ziynet Eşyalarının Islah Yoluyla Talep Edilmesi
Boşanma davalarında talep edilmeyen takılar ve ziynet eşyaları, ıslah dilekçesi verilmesi suretiyle talep edilemez. Bu durumda talep eden kişinin ayrı bir dava açması ve bu davanın da boşanma davasıyla birleştirilmesini istemesi gerekir.
Ziynet Eşyası ve Düğün Takıları Davalarının Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Kadına ait olan ziynet eşyaları ve düğün takılarına ait olan davaların zaman aşımı 10 yıldır. Daha doğrusu talep süresi bu kadardır. Bu süre, boşanma davasının açıldığı süreden itibaren geçerlidir.
Ziynet Eşyaları ve Düğün Takıları ile İlgili İstisnai Durumlar
Eğer düğün ya da nikah merasimleri sırasında takılan takıların iadesi istenmişse ve ispat olayı gerçekleşmişse ve bu takılar tüp bebek tedavisi için kullanılmışsa, tüm değerli eşyalar kadına iade edilir.
Eğer erkek tüm takıların kendisine hibe edildiğini, yani karşılıksız olarak verildiğini ispat ederse, iade zorunluluğundan kurtulur.
Düğün Takıları ve Ziynet Eşyaları Davaları ile İlgili Yargıtay Kararları
Boşanma davalarında alınan Yargıtay kararları ile ilgili örnekler alıntı şeklinde aşağıda sunulmuştur.
“Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 04.03.2020, 2017/3-1040 E., 2020/240 K.
Yargıtay İlamı: 1. Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Eskişehir 1. Aile Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 3. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir. Direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
D. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle; Özel Daire bozma kararının 6. bendinin 1. satırında yer alan “para” kelimesinin bozma kararından ÇIKARILMASINA (III – 25), Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen ve yukarıda açıklanan ilave nedenlerden dolayı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, İstek hâlinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, Aynı Kanun’un 440/III-1. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 04.03.2020 tarihinde yapılan ikinci görüşmede oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.”
Aile hukuku ile ilgili boşanma avukatı yazımızı da okumak isteyebilirsiniz.
